Chiến thuật nào lên ngôi ở Premier League 2017-18?

Chiến thuật luôn là yếu tố quyết định cho thành công cho mọi đội bóng, ở mọi thời kỳ. Không huấn luyện viên nào có thể lựa chọn đội hình ra sân một cách ngẫu nhiên mà thay vào đó họ sẽ tìm ra sơ đồ phù hợp rồi bắt đầu quan sát phong độ của từng cầu thủ, khả năng của họ ở từng vị trí trước khi điền tên họ lên danh sách thi đấu trước trận.

Mọi thứ đều có mối liên hệ gắn kết với nhau. Theo sự quan sát của Barney Ronay (cây viết của tờ Guardian) hồi tuần trước, Premier League chưa bao giờ có sự phân chia tầng lớp thực sự giữa các đội bóng và điều đó ảnh hưởng đến lối chơi của các đội bóng tại Anh.

Đó là một điều thực sự tuyệt vời mà bóng đá Ngoại hạng mang lại cho người hâm mộ. Các đội bóng top trên bước vào sân với tâm thế của một ông lớn, chơi tuyệt hay trong hiệp 1 trước khi giờ nghỉ giữa hiệp diễn ra. Tuy nhiên những đội bị đánh giá thấp hơn không hề có ý định từ bỏ. Họ ngồi xuống, nhìn lại hiệp đấu vừa qua và lắng nghe sự hướng dẫn mới của huấn luyện viên, sau đó ra sân và chơi như thể họ chưa bao giờ được chơi bóng.

Vì thế, mặc cho việc luôn bị xếp ở " chiếu dưới" và thủng lưới liên tục trong hiệp 1, những cuộc chiến tại Premier League chưa bao giờ mất sức nóng vào hiệp 2, đặc biệt là 15 phút cuối trận - thời điểm đội bị dẫn bàn thay đổi chiến thuật để mơ về một cuộc lội ngược dòng.

Tuy nhiên trong sự phát triển của bóng đá hiện nay, bao gồm cả sự phân hoá giàu nghèo giữa các câu lạc bộ tại Anh ( nói chính xác hơn là những câu lạc bộ tương đối nghèo) vì những năm gần đây, các câu lạc bộ chơi tại Premier League luôn nằm trong top những câu lạc bộ có tình hình tài chính phát triển nhất thế giới.

Thế nên, câu chuyện cổ tích từng chỉ có tại FA Cup về những đội bóng tầm trung đánh bại các đại gia hùng mạnh hiện nay đã trở nên phổ biến hơn tại Ngoại hạng Anh.

Trong 3 mùa giải đầu tiên Opta bắt đầu phân tích dữ liệu các trận đấu, giai đoạn 2003/04 đến 2005/06, chỉ có duy nhất 3 trận đấu mà tỉ lệ kiểm soát bóng của một bên cao hơn 70% nhưng từ đó đến nay, con số đã tăng lên thành 36 trận trong mùa giải 2016/17 và tại mùa giải 2017/18, đã có 63 trận đấu đạt được thành tích đó!

Kiểm soát bóng được coi là lựa chọn chiến thuật tối ưu nhất. Dưới sự huấn luyện của Pep Guardiola, Manchester City đã chơi thứ bóng đá đó và đạt được thành công vượt trội. Chiến tích của The Citizens mùa này sở hữu những con số thống kê rất đáng nể phục.

Họ giành quyền kiểm soát trong hầu hết những trận đấu mà họ tham gia, chuyền bóng liên tục và đối thủ của họ gần như không có cơ hội chơi bóng. Một số người có thể cho rằng thành công của Man City là do sự đầu tư mạnh mẽ từ nguồn tiền dầu mỏ nhưng không thể bác bỏ việc câu lạc bộ này đang có một lối chơi quá hoàn hảo.

Không quá ngạc nhiên khi Man City là đội đóng góp nhiều nhất vào con số 63 trận ( kiểm soát bóng hơn 70%) được giới thiệu ở trên. Thành tích của họ tại mùa giải này là 26 trận kiểm soát hoàn toàn trận đấu, bao gồm luôn cả trận đấu trên sân nhà trước Swansea City với thành tích kỷ lục của Premier League: kiểm soát bóng 82,95%.

Họ cũng nắm giữ vị trí thứ hai trong bảng thống kê này với trận đấu trước Everton. Tuy nhiên, điều bất ngờ nhất trong danh sách này lại thuộc về một đội bóng mới lên hạng: Huddersfield sau khi thiết lập con số 81,2% - cũng là trước Swansea.

Và dĩ nhiên, với thành tích kém cỏi của mình, Swansea đã góp mặt vào danh sách những đội kiểm soát bóng trên 70% mùa này, nhưng là ở thế đối nghịch. Trong 4 trận đấu đó, đoàn quân của HLV Carvalhal thắng 2, hoà 2.

HLV Jurgen Klopp cho rằng việc các câu lạc bộ lựa chọn lối chơi này xuất phát từ cả 2 phía. Các câu lạc bộ lớn muốn nắm quyền kiểm soát trận đấu trong khi các đội bóng nhỏ hơn không muốn đặt khung thành của mình vào tình trạng báo động thường xuyên - việc chắc chắn sẽ diễn ra nếu họ mất bóng khi đang tấn công bên phần sân đối phương.

Xét cho cùng, nếu Swansea mùa này tích cóp cơ hội đầy đủ trong các trận đấu mà tỉ lệ kiểm soát bóng của họ xuống ít hơn 30%, họ sẽ có khoảng 43 điểm và con số đó hoàn toàn đủ để giữ họ ở lại Premier League mùa tới.

Thật ra, việc giành lấy quyền kiểm soát bóng để hướng đến chiến thắng không phải điều gì quá xa lạ với người hâm mộ. Barcelona giai đoạn 2009/11 đã làm được điều đó và họ thi đấu ép sân hoàn toàn trước mọi đối thủ. Từ đó đến nay, kể cả khi Pep Guardiola đã rời khỏi đội thì thứ bóng đá tổng lực của ông vẫn còn mãi trong tâm trí của người yêu bóng đá xứ Catalan.

Một minh chứng khác cho sức mạnh khủng khiếp của bóng đá tấn công mà Pep đang làm tại sân Etihad là chiến thắng trước Chelsea mùa này. Đội bóng của HLV Antonio Conte gần như không thể phát động bất kỳ tình huống tấn công nào vì họ không có bóng để làm điều đó. Bóng trong chân các học trò của Pep, luân chuyển qua lại trước khi đi vào lưới Chelsea - một cách cực kỳ đơn giản.

Mùa giải 2017/18 chứng kiến nhiều điều bất ngờ. Các đội bóng vẫn tiếp tục tung ra những khoản tiền khổng lồ cho việc mua bán cầu thủ nhưng hiệu quả của những đồng tiền đó vẫn chưa được kiểm chứng. Antonio Conte, sau một mùa giải thành công với Chelsea đã dần cảm nhận được sự khắc nghiệt của lịch thi đấu tại Anh và kết quả cuối cùng đã rõ: Chelsea mất vé dự Champions League mùa sau.

Tại Man United, Quỷ đỏ cán đích thứ hai trên bảng xếp hạng cùng một suất đến Wembley chơi trận chung kết FA Cup với The Blues nhưng cái cách mà các cầu thủ của họ chơi không thể khiến người hâm mộ hài lòng. Một số tiến bộ vượt bậc mùa này nằm ở 3 cái tên mới lên hạng là Huddersfield, Brighton và Newcastle.

Đặc biệt hơn, ở trận đấu cuối của mùa giải, Newcastle đã hạ gục Chelsea 3 bàn không gỡ tạo nên một cú sốc nhẹ cho giới mộ điệu. Sự cải thiện trong lối chơi của Liverpool xứng đáng được ghi nhận dù họ đã có vài cú trượt chân khá bất ngờ mùa này.