Arsene Wenger đã thay đổi bóng đá Anh như thế nào?

Trận đấu với Huddersfield Town tới đây sẽ chứng kiến cuộc chia ly thực sự giữa HLV Arsene Wenger với Arsenal. 22 năm gắn bó, hơn 800 trận đấu tại Premier League với 3 chức vô địch, trong đó có chiếc cúp vàng bất bại vô tiền khoán hậu; 7 chiếc cúp FA cùng hàng loạt siêu cúp Anh đã nói lên tầm ảnh hưởng của HLV người Pháp đến truyền thống và phong cách chơi bóng của Pháo thủ thành London trong hơn hai thập kỷ qua.

Giáo sư đã mang đến một triết lý hoàn toàn mới với cảm hứng từ những đường ban bật nhỏ, nhanh, mang đúng thương hiệu Arsenal. Trong thời đại của ông, dù đội chủ sân Emirates chưa từng giành được chiếc cúp Champions League, thế nhưng lối chơi của họ luôn mang đến cảm xúc khó tả cho người xem và nhiều người ví họ giống với Barca của nước Anh.

Nhớ lại lời của huyền thoại CLB Ian Wright, khá nhiều cầu thủ trong đội đã nói với nhau rằng: “Ông người Pháp này là ai vậy?”  - thời điểm Arsene Wenger cập bến sân Highbury năm 1996. Thế nhưng thời gian sau đó chính là lịch sử. Không chỉ về mặt thành tích, HLV Wenger còn thiết lập nên những quy chuẩn căn bản về mọi mặt của một nền bóng đá, qua đó khiến cho bóng đá Anh phải thay đổi suy nghĩ của mình về những HLV ngoại.

Chế độ dinh dưỡng

Có một sự việc thường xảy ra khi đội tuyển Anh tập trung, đó là các cầu thủ Manchester United thường chú ý đến các cầu thủ Arsenal, và thắc mắc rằng tại sao họ lại có chế độ ăn khác với mình như vậy. Đó chính là “chế độ ăn Wenger”.

Điều đầu tiên Giáo sư thay đổi là chế độ ăn của cầu thủ. Ít đường, ít chất béo, ít thịt và nhiều rau hơn. Khoai tây chiên và snack bị cấm tiệt khỏi căn tin đội bóng. Thức uống có cồn không bị cấm hoàn toàn nhưng cũng không được khuyến khích. Đó là một điều tương đối lạ lẫm vì bóng đá Anh quốc bấy giờ quá quen với việc cả đội bóng uống vài cốc bia sau trận đấu.

Có thể thấy được hầu như đội bóng chuyên nghiệp nào thời nay cũng có cho mình đội chuyên gia dinh dưỡng riêng. Nhưng tua lại về những năm 1990, đó là một việc gì đó quá lạ lẫm, và “ông tổ” về dinh dưỡng bóng đá tại Anh, không ai khác chính là Arsene Wenger!

Thái độ đối với HLV ngoại

Để có được một giải đấu Ngoại hạng sôi động và đa dạng bậc nhất thế giới như bây giờ, nước Anh đã phải trải qua một thời kỳ nhàm chán vì sự bảo thủ và “bảo hộ” bóng đá nội địa quá đà.

Thời điểm Wenger đến với nước Anh từ Nhật Bản, không ai biết đến ông, kể cả những học trò sau này được ông nâng tầm lên thành siêu sao thế giới.

Tờ Evening Standard khi đó đã dành hẳn trang nhất để giật tít: “Arsene là ai vậy?”. Sir Alex Ferguson, huyền thoại của các HLV cũng đã đáp trả những lời nhận xét của người đồng nghiệp người Pháp: “Ông ta hiểu cái quái gì về bóng đá Anh, khi mà đến từ Nhật Bản?”

Tuy nhiên, chính người đàn ông lạ lẫm này đã trở thành một trong hai người vĩ đại nhất nền bóng đá Anh và không quá khi nói rằng chính Arsene Wenger đã làm nên cuộc cách mạng về tư tưởng cho bóng đá Anh.

Phương pháp tập luyện

HLV Wenger đến với Arsenal trong bối cảnh đội bóng chỉ ở tầm bậc trung, với sự đi xuống về thể lực rõ rệt. Ngay khi gặp mặt, đội trưởng Tony Adams và Lee Dixon đã thẳng thắn nêu lên sự lo lắng của mình về tình trạng của đội. HLV Wenger chỉ trả lời ngắn gọn: “Hãy tin ở tôi”.

Một tuần sau đó, trong trận đấu mở màn với Leeds United, Pháo thủ chạy như những cỗ máy không biết mệt. Họ bất bại trong 12 trận đầu mùa và giành được cú đúp danh hiệu ngay trong năm. Một kết quả quá đỗi mỹ mãn.

HLV Wenger đã tạo nên một cuộc cách mạng thực sự trong phương pháp tập luyện. Ông đã giới thiệu đến các học trò hệ thống động tác mới ngay từ ngày đầu. Theo đó, "Giáo sư" chú trọng đến độ bền, kỹ năng chuyền và kiểm soát bóng. Các cầu thủ được yêu cầu căng cơ nhiều hết mức. Wenger cũng là người đầu tiên quan tâm đặc biệt đến các thông số sức khỏe trong các bài tập.

Tất cả động tác và cách tiếp cận đó đều mới toanh trong thời gian Wenger đến với nước Anh. Tuy nhiên bây giờ điều này có thể bắt gặp ở mọi đội bóng chuyên nghiệp.

Phóng cách chơi bóng

Thời của người tiền nhiệm George Graham, thành công của Arsenal được tạo nên từ sự chắc chắn của hàng tứ vệ với Tony Adams, Lee Dixon, Steve Bould và Nigel Winterburn. Họ quá dựa vào phòng ngự mà bỏ quên tấn công, điều khiến cho Arsenal khi ấy chẳng khác gì những đội tầm trung hiện tại.

Wenger biết điều này và ông quyết định phá cách. Ông chỉ lấy hàng hậu vệ làm nền tảng, rồi chú trọng phát triển hệ thống tấn công hết mức có thể. Ông khuyến khích cả những hậu vệ dâng lên hỗ trợ tấn công.

Chính hàng phòng ngự ấy cùng sự thay đổi về con người với Lauren, Sol Campbell, Kolo Toure và Ashley Cole đã biến Arsenal trở thành đội bóng đáng xem nhất nước Anh. Mới đây, các học trò của ông cũng đã tái hiện lối chơi hoàn hảo đó trong chiến thắng 5-0 trước Burnley.

Nghệ thuật chi tiêu

Cũng giống như việc tập luyện, Arsene Wenger rất chú trọng đến số liệu thống kê khi ông tham gia vào thị trường chuyển nhượng. Ông đi ngược lại với phần đông HLV bấy giờ khi họ chỉ chú trọng đến những cầu thủ danh tiếng và khẳng định được tên tuổi. Còn HLV người Pháp lại chú trọng đến những cầu thủ có thông số tốt nhưng lại bị đánh giá thấp.

Tất nhiên, cũng có lúc các thương vụ không cho ra kết quả như mong đợi. Song cũng có quá nhiều bản hợp đòng đã trở thành huyền thoại: Patrick Vieira (3.5 triệu bảng từ AC Milan), Robert Pires (6 triệu bảng từ Marseille) và Thierry Henry (11 triệu bảng từ Juventus). Còn rất nhiều tên tuổi khác nữa, nhưng tựu chung lại chúng đều mang thương hiệu chuyển nhượng rất riêng của HLV Arsene Wenger.