Zinedine Zidane: “Nhà ngoại giao” thiên tài trong thế giới bóng đá hiện đại

Bao năm nay, Zidane vẫn vậy, một vẻ lạnh lùng, ít nói như khi đi vội qua chiếc cúp vàng World Cup để bước vào đường hầm sân vận động tại Berlin sau tấm thẻ đỏ phải nhận trong trận chung kết năm 2006 giữa Pháp và Italia – trận đấu cuối cùng trong đời cầu thủ của Zizou.

Và chính vẻ lạnh lùng và bí ẩn đó của Zizou ngay cả khi đã đứng bên đường pitch để chỉ đạo các học trò thi đấu thay vì tả xung hữu đột trên sân để gồng gánh cả một tập thể càng khiến người ta thêm tò mò và thắc mắc vì sao huấn luyện viên người Pháp lại có thể thành công đến vậy ngay từ thời điểm mới xuất hiện cho đến tận ngày hôm nay và chắc chắn sẽ còn tiếp diễn trong tương lai?

Zizou không khôn ngoan, láu cá như Pep Guardiola; không hay phàn nàn, chỉ trích như Jose Mourinho; không kỷ luật như Ngài “Máy sấy tóc” Alex Ferguson. Thậm chí, Real Madrid trong hành trình đến với vinh quang tột cùng dưới triều đại của Zizou có nhiều thời điểm chơi không hề tốt và khiến người ta có cảm giác mọi danh hiệu đã vượt ngoài tầm với. Vậy nhưng, cuối cùng, Zizou và các học trò luôn đủ bản lĩnh và đoàn kết ở những thời điểm quyết định để có thể vượt lên trên tất cả. Cả châu Âu đã phải xếp sau Real trong hai mùa giải gần nhất và họ đang có cơ hội không thể tốt hơn để có thể làm được lần thứ ba. Nhiều người cho rằng, Zizou quá may mắn!

Đúng, may mắn chắc chắn sinh ra là để dành cho Zizou, kể từ thời điểm huyền thoại người Pháp bước vào cương vị huấn luyện viên. Năm 2016, Real Madrid của Zizou đánh bại một Atletico Madrid đầy kiên cường trên loạt penalty. Năm 2017, đối đầu với Bayern Munich hùng mạnh ở tứ kết, chiếc thẻ đỏ có phần nặng tay mà trọng tài dành cho Arturo Vidal đã giúp Real Madrid có thêm cơ hội để đi tiếp và đó là bước đệm để họ đi vào lịch sử Champions League với tư cách là đội đầu tiên bảo vệ thành công danh hiệu vô địch. Năm nay, quả penalty có phần tranh cãi vào những khoảnh khắc cuối cùng giúp họ đánh bại Juventus ở loạt tứ kết trong một trận đấu mà họ đã hoàn toàn lép vế trước thế trận áp đảo mà Lão bà nước Ý đã tạo ra ngay tại Santiago Bernebeu. Tiếp đó, tình huống để bóng chạm tay trong vòng cấm địa của Marcelo được trọng tài bỏ qua cùng sai lầm có thể nói là khó có thể lặp lại lần thứ hai trong sự nghiệp của thủ thành Sven Ulreich bên phía Bayern Munich tại vòng bán kết góp phần không nhỏ giúp Zizou cùng Real Madrid thêm một lần nữa lại có cơ hội được đứng trước ngưỡng cửa thiên đường.

Nhiều huấn luyện viên đã từng chia sẻ rằng phải có may mắn song hành thì bạn mới có thể lên ngôi tại Champions League. Nhưng may mắn thôi thì chắc chắn là chưa đủ, với Zizou điều đó càng đúng, bởi vào được đến chung kết 3 lần trong 3 năm liên tiếp trong thế giới bóng đá đầy cạnh tranh như thời điểm hiện tại thì Zizou chắc chắn phải là bậc kỳ tài với những kỹ năng huấn luyện mà ít người có được. Nhưng câu hỏi được đặt ra là dường như nếu nhìn vào quy mô của những thành công đã đạt được thì những lời ca tụng hay tán thưởng dành cho Zidane tại sao vẫn là quá khiêm tốn? Đó là bởi điểm mạnh nhất của Zidane để kiến tạo nên những thành công cùng CLB Hoàng gia Tây Ban Nha không nằm ở những tư duy hay mảng miếng chiến thuật mà ông áp dụng cho đội bóng mà “phép thuật” đấy chủ yếu đến từ tài giao tiếp và dụng nhân của chiến lược gia người Pháp. Đó là điểm khiến Zizou trở nên khác biệt với những huấn luyện viên khác trên thế giới.

Tháng 1/2016, Zidane được chỉ định ngồi vào chiếc ghế nóng của Real Madrid sau khi người tiền nhiệm Rafa Benitez chính thức bị sa thải. So với Zidane, Benitez chắc chắn là một con người đối lập hoàn toàn. Kỷ luật, đề cao chiến thuật một cách cứng nhắc là những gì người ta có thể hình dung về chiến lược gia người Tây Ban Nha. Đó là thời điểm nếu nhìn vào kinh nghiệm chinh chiến trên cương vị huấn luyện viên, Zizou chẳng có gì trong tay ngoài 18 tháng cùng với đội bóng Castilla thậm chí còn đang thi đấu ở giải hạng 2 Tây Ban Nha. Vậy nhưng điểm đặc biệt mà người ta có thể bắt gặp ngay ở Zizou đó là cách ứng xử tài tình đến lạ trước những áp lực đến từ giới truyền thông vào lúc mà sức ép ở Bernabeu là khó thể đo đếm.

Khi ấy, Zizou khẳng định, đội bóng sẽ chiến đấu vì mọi danh hiệu, và bài phát biểu Zizou về giá trị của đội bóng thậm chí còn hay hơn gấp nhiều lần những bản ca tụng được đặt trong phòng truyền thống của câu lạc bộ. Zizou lập luận thuyết phục đến mức người ta có thể tưởng tượng về viễn cảnh nếu thất bại trong việc lèo lái con thuyền mang tên Real Madrid đi đến thành công thì sự nghiệp của nhà ngoại giao hay một chính trị gia là thích hợp hơn cả cho Zizou.

Vậy nhưng, Zizou đã làm được, trong 5 tháng tiếp theo đó, Madrid đã dành đến 12 chiến thắng tại Champions League và bước lên ngôi vị vô địch một cách xứng đáng. Màn trình diễn ấn tượng trên sân của Real Madrid phần lớn đến từ biệt tài ngoại giao và khả năng làm tư tưởng của Zidane. Các cá nhân trong đội bóng đã đoàn kết và thống nhất lại thành một khối sau những tháng ngày “sứt mẻ” nghiêm trọng dưới triểu đại của Benitez. Những ngôi sao có tiếng nói của đội bóng như Ramos hay Ronaldo kính trọng Zidane, ngay cả những cầu thủ phải ngồi trên băng ghế dự bị nổi tiếng là ngang ngạnh và có cá tính lớn như James Rodiguez cũng chấp nhận vai trò dự bị chiến lược và không phản ứng. Ngoài tài ngoại giao thì lý do còn bởi đơn giản Zizou là thần tượng của phần lớn các cầu thủ đang thi đấu cho Kền Kền trắng. Vì vậy, ngoài viêc cống hiến cho đội bóng, khẳng định bản thân thì việc được chiến đấu vì thần tượng của mình cũng là điều các cầu thủ cảm thấy vinh dự và không bao giờ muốn bỏ qua cơ hội.

Carlo Ancelotti, người đã đưa Real Madrid chạm tay vào La Decima sau 11 năm đằng đẵng chờ đợi từng chia sẻ: “Khi Zidane cất tiếng nói, các cầu thủ sẽ lắng nghe. Anh ấy có đủ mọi phẩm chất để có thể trở thành huấn luyện viên tuyệt vời, trong đó sự tương tác với cầu thủ và tài ngoại giao đóng vai trò chủ đạo. Việc duy trì mối quan hệ tốt với các cầu thủ là một yêu cầu quan trọng mà không nhiều người có thể làm tốt, bạn có thể là một nhà chiến thuật đại tài nhưng nếu các cầu thủ không chiến đấu vì bạn, mọi thứ sẽ đều trở thành vô nghĩa.” Với Zidane, đó hẳn là lời nhận xét đúng đắn nhất, chiến thuật của Zidane không phức tạp, luôn luôn có sự xoay chuyển đội hình chiến thuật khi thích hợp và lấy triết lý bóng đá tấn công làm gốc. Nhưng trên hết, Zidane luôn biến tập thể đội bóng thành một gia đình. Phòng thay đồ của đội bóng Hoàng Gia với những ngôi sao có cá tính lớn luôn luôn êm ả. Đó là điều phải đến gần 20 năm nay, mới có người làm được ở Santiago Bernabeu khi chính sách Galaticos của Florentino Perez được gây dựng.

Một dẫn chứng tiêu biêu cho tài ngoại giao của Zidane đó là khi Real phải nhận thất bại tủi hổ 0-3 trước Barcelona ngay tại Bernabeu, đó là thời điểm khiến người ta phải lo lắng về số phận của đội bóng trong cả phần còn lại của mùa giải. Những cầu thủ chủ chốt như Marcelo hay Ronaldo đã bị chỉ trích cùng làn sóng phản đối đến từ chính những cổ động viên nhà. Người ta kêu gọi Zidane phải mua sắm đồng thời làm mới đội hình khi thị trường chuyển nhượng mùa đông mở cửa. Vậy nhưng, đáp lại tất cả những sức ép và chỉ trích, Zidane đứng ra bảo vệ các học trò bằng một tuyên bố: “Tôi hạnh phúc và tin tưởng vào những cầu thủ mà tôi đang sở hữu”. Vậy đấy, chỉ một câu nói nhưng bằng uy tín của mình Zidane không những xoa dịu được dư luận mà đồng thời còn trấn an được tinh thần đang có phần bị lung lay nơi những cầu thủ đã thi đấu có phần không tốt. Các cầu thủ đã thi đấu vì Zidane thì không có lý do gì, Zizou lại “vứt bỏ” họ khi khó khăn bắt đầu ập đến, một tư tưởng đơn giản là vậy nhưng thử hỏi có bao nhiêu huấn luyện viên có thể lấy bản thân ra để bảo vệ cho các cầu thủ như cái cách mà Zidane đã làm không?

Hành động, nhân cách và tài ngoại giao của Zidane chính là câu trả lời cho hình ảnh các cầu thủ Real tả xung hữu đột đến những giây phút cuối cùng của trận đấu trong nửa sau của mùa giải năm nay, cũng chính là câu trả lời cho phong độ ấn tượng và những bàn thắng quý hơn vàng mà Ronaldo hay Marcelo đã có được sau khi vượt qua những lời chỉ trích trong những trận đấu tại vòng knock out Champions League trước những đối thủ sừng sỏ như Paris Saint Germain, Juventus hay Bayern Munich giúp Real Madrid đường hoàng bước vào trận chung kết.

Nhờ tài ngoại giao và khả năng tương tác tuyệt vời của Zidane với các cầu thủ, Real Madrid đã xây dựng được một đội hình ổn định đến đáng kinh ngạc khi có đến 10 cầu thủ từng góp mặt tại trận chung kết năm 2016 với Atletico Madrid sẽ có cơ hội được ra sân thi đấu chính thức trong trận chung kết tới đây với Liverpool. Chỉ có 2 cái tên mới trong đội 1 mà Zidane đã đưa về từ khi tiếp quản đội bóng đó là tiền vệ Dani Ceballos và hậu vệ trí Lucas Hernandez, hai tài năng trẻ thường xuyên đóng vai trò dự bị trong đội bóng. Và sự ổn định này cũng là một trong những yếu tố góp phần định hình nên thành công của Real.

Nếu như có ai đó nói về việc những điều mà Zidane làm được nhờ tài năng của mình là đơn giản thì hãy nói họ đi hỏi Jose Mourinho và Rafa Benitez xem. Việc không có được tài năng ngoại giao giỏi để qua đó tạo được sự kết nối với cầu thủ, mất kiểm soát phòng thay đồ đã khiến hai chiến lược gia này phải trả giá như thế nào tại Real Madrid.

Trong trận đấu được chờ đợi nhất trong mùa giải sẽ diễn ra vào ngày 27/5 tới đây, người ta sẽ lại được chứng kiến bên đường Pitch một dáng vẻ có phần lạnh lùng của một trong những “Nhà ngoại giao” toàn tài nhất mà thế giới bóng đá từng sản sinh. “Phép thuật” của Zidane, bí quyết trong thành công mà ông đang có, không nhiều chiến lược gia trên thế giới sở hữu, có thể lĩnh hội và đó chính là điểm khác biệt giúp Real Madrid có thêm cơ hội để viết tiếp nên những trang sử hào hùng tại Champions League.

(Bạn đọc: Thuan An Tobias)