Qatar là nước chủ nhà của World Cup 2022. Quyết định trao quyền đăng cai cho quốc gia này của Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) năm 2010 đã gây nên những tranh cãi dữ dội xung quanh vấn đề giờ thi đấu, thời tiết, nghi án hối lộ cho đến chuyện nhân quyền đối với các công nhân xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ giải đấu.
200 tỷ USD là số tiền Qatar dự kiến phải bỏ ra sự kiện này. Một phần lớn trong đó dùng để đào tạo nên một thế hệ cầu thủ thi đấu thành công tại World Cup trên sân nhà. Lứa U23 hiện tại chính là những hạt nhân để phục vụ cho giấc mơ xa xỉ ấy.
Lục tung châu Phi, châu Á để tìm cầu thủ
Trữ lượng dầu mỏ và khí đốt khổng lồ, biến Qatar từ một vùng nước ngập ở vịnh Ba Tư trở thành một trong những quốc gia giàu nhất thế giới. Thống kê năm 2017 cho thấy, thu nhập bình quân của người dân nơi đây lên đến 129.726 USD/năm (gần 3 tỷ đồng) – cao nhất trên thế giới.
Qatar dùng tiền kiếm được từ dầu mỏ, khí đốt để đầu tư không tiếc tiền cho bóng đá.
Chính phủ Qatar quyết định đổ tiền vào bóng đá với hy vọng tạo được uy tín trên thế giới. Đối với rất nhiều người, đó là việc làm vô nghĩa. Qatar có nhiệt độ quá cao trong năm, có lúc lên đến 50 độ C.
Quốc gia này chỉ có hơn 400.000 người Qatar gốc với hơn 7.000 cầu thủ, quá ít để tìm kiếm những tài năng bóng đá. So sánh một chút, Đức có hơn 6 triệu cầu thủ, còn Tây Ban Nha là hơn 3 triệu. Vì thế khi quốc gia vùng Vịnh này được trao quyền đăng cai, hàng loạt ý kiến đã phản đối.
Tuy nhiên, Qatar đã chuẩn bị cho giấc mơ World Cup của mình từ năm 2004 khi xây dựng nên học viện bóng đá khổng lồ Aspire. Theo tờ Guardian (Anh), mỗi năm các HLV của Aspire khảo sát trên 500.000 cầu thủ nhí ở khắp Trung Mỹ, châu Phi và Đông Nam Á (chủ yếu ở Việt Nam và Thái Lan).
Học viện bóng đá Aspire (Qatar) tìm kiếm cầu thủ ở cả 3 châu lục.
Những người tốt nhất sẽ được đưa về học viện tại Doha. Điều này là dấy lên những nghi ngờ về việc Qatar sẽ nhập tịch cho những cầu thủ giỏi nhất để tạo nên một đội tuyển mạnh. Tuy nhiên Ivan Bravo – Giám đốc học viện Aspire đã lên tiếng bác bỏ.
Người đàn ông lịch lãm mang quốc tịch Tây Ban Nha, từng là thành viên trong ban lãnh đạo Real Madrid chỉ ra rằng FIFA có quy tắc cầu thủ sau 18 tuổi phải có 5 năm sống liên tục ở quốc gia đó mới được nhập tịch. Ông nói: “Những gì chúng tôi cố gắng làm là có các cầu thủ sinh ra ở Qatar, cha mẹ của họ được sinh ra ở Qatar và đáp ứng đầy đủ những điều kiện của Qatar để đại diện cho ĐTQG”.
Tại Aspire, các học viên trải qua 2 buổi tập, kéo dài khoảng 10h mỗi ngày, cộng với việc học tiếng Anh, Pháp, Tây Ban Nha và toán học. Thế hệ cầu thủ U23 hiện tại nằm trong số những học viên đầu tiên của giấc mơ lớn.
Ahmed Moein – đội trưởng U23 Qatar hiện tại mô tả tại Aspire các cầu thủ được đáp ứng tất cả mọi thứ. Về chuyên môn, họ được làm việc với các chuyên gia hàng đầu thế giới đến từ khắp nơi. Felix Sanchez – HLV của đội hiện tại vốn là cựu chuyên gia đào tạo trẻ tại Barcelona.
Những cầu thủ trưởng thành từ học viện Aspire như Ahmed Moein được đáp ứng tất cả mọi thứ.
Với học viện Aspire, bóng đá Qatar đã từng bước khởi sắc. Họ vô địch VCK U19 châu Á 2014 – danh hiệu cấp châu lục đầu tiên của bóng đá Qatar. Thế hệ này đang làm nòng cốt của đội U23 hiện tại và mục tiêu không có gì khác ngoài chức vô địch.
Một số thành viên nổi bật của đội như Ahmed Moein, Akram Afif, Almoez Ali,… cũng đang là trụ cột tại ĐTQG. Họ dừng bước tại vòng loại thứ 3 World Cup 2018 nhưng đó là cả một bước tiến lớn. Lứa U23 Qatar hiện tại hứa hẹn vẫn còn tiến xa nhờ bệ phóng từ chính phủ.
Thông qua các quỹ đầu tư, Qatar đã mua hẳn CLB Eupen (Bỉ), Leonisa (Tây Ban Nha) để làm nơi cho các cầu thủ trường thành từ Aspire có cơ hội thi đấu tại châu Âu. Cùng với việc ăn tập với nhau từ nhỏ, đội U23 Qatar hiện tại gần như đồng nhất về tư duy chơi bóng.
World Cup thay đổi xã hội Qatar
Muhannad Hussein là thủ môn tài năng của Qatar, trưởng thành từ học viện Aspire. Anh sinh ra ở Duhail, vùng ngoại ô giàu có của thủ đô Doha, nơi anh sống cùng mẹ và bố - một kỹ sư máy tính của hãng IBM. Khi đang học tiểu học, một giáo viên trong trường đã phát hiện ra năng khiếu chơi bóng của Hussein và đề nghị gia đình cho anh vào đào tạo tại CLB.
Đó là năm 1999 – thời điểm Qatar trở nên giàu có nhưng xã hội vẫn rất bảo thủ khi nhìn về bóng đá. “Bố mẹ tôi nghĩ rằng bóng đá chỉ là trò chơi, nó không mang lại nguồn sống cho tôi trong tương lai. Họ muốn tôi tìm một công việc bình thường: thương gia, kỹ sư, bác sĩ, phi công. Thật khó khăn. Việc có World Cup đã thay đổi suy nghĩ của mọi người”, Hussein cho biết trên Guardian.
Bora Milutinovic - HLV từng dự 5 kỳ World Cup là cố vấn kỹ thuật đặc biệt của học viện Aspire.
Hay như Alaaeldin, một kỹ sư xây dựng người Ai Cập đã đưa cả gia đình đến Qatar năm 2003. Ông được thuyết phục rằng bóng đá là một nghề thật sự. Hai con trai của ông Ahmed và Mohamed đều được đào tạo tại Aspire và từng tham gia đội U23 Qatar. Ông nói rằng thái độ đối với bóng đá đã thay đổi đáng kể. Ông nói: “Một cầu thủ bóng đá bây giờ tốt hơn một kỹ sư dân dụng. Tình trạng đã thay đổi. Họ cho các cầu thủ tất cả mọi thứ”.
Ivan Bravo chỉ ra một cầu thủ Qatar sau khi tốt nghiệp từ Aspire có thể kiếm được 300.000 đến 800.000 USD/năm. Cầu thủ đã có thể sống khỏe bằng đôi chân của mình, thu nhập không kề kém cạnh các nghề khác trong xã hội Qatar. Nhưng điều đó cũng làm dấy lên những lo ngại về việc kiếm tiền quá dễ, khiến ý chí, khát khao chiến đấu không cao. Điều đó là có có sở bởi Qatar từng thua 0-2 trước Syria ở Cúp Tây Á. Đối thủ của họ đến từ một quốc gia bị nội chiến tàn phá.
World Cup đã làm thay đổi đời sống xã hội Qatar.
Với thế hệ cầu thủ U23 hiện tại, World Cup sau đây 4 năm trên sân nhà là tất cả với họ. Vì nó, họ sẵn sàng từ bỏ một cuộc sống dễ dàng hơn. Ahmed Moein sinh ra trong một gia đình đầy đủ, với bố làm quản lý xây dựng. Năm lên 8 tuổi, anh gia nhập học viện Aspire và đến năm 2013, tiền vệ nay gia nhập KAS Eupen (hiện tại anh thi đấu cho Leonisa - Tây Ban Nha).
Đây là vùng đất lạ lùng với 1 chàng trai Ả-rập, bởi tại đây có khí hậu lạnh lẽo, nhàm chán với đa số người dân nói tiếng Đức. Anh nhớ nhà, đó là điều khó khăn nhất, nhưng mọi thứ giờ đã qua đi. Moein cũng như hầu hết thành viên trong đội không muốn nói về cáo buộc hối lộ hay tình trạng lao động khổ sai xung quanh việc Qatar đăng cai World Cup.
“Những việc này dành cho truyền thông. Chúng tôi là cầu thủ, chúng tôi không quan tâm. Chúng tôi chỉ muốn làm công việc của mình”, Moein cho biết.
Việc được góp mặt ở World Cup 2022 hay không với Moein hay không là điều khó nói trước. Trước mắt, anh cùng U23 Qatar quyết tâm đánh bại U23 Việt Nam lúc 15h ngày 22/1. Dù kết quả thế nào, họ cũng có được một trải nghiệm bổ ích trên hành trình thực hiện giấc mơ của bản thân.
Highlights U23 Qatar 3-2 U23 Palestine Cú đúp của Ali Abdulla cùng một bàn của Hashim Ali giúp U23 Qatar vượt qua U23 Palestine 3-2 ở trận tứ kết tối 19/1. Họ sẽ gặp Việt Nam hoặc Iraq ở vòng bán kết.
