Có phải ngẫu nhiên hay không khi Pep Guardiola tới Anh dẫn dắt Manchester City được hai năm để rồi ĐT Anh bất ngờ lọt vào tới bán kết World Cup, điều chưa từng xảy ra kể từ World Cup 1990?

Nếu nhìn vào những ảnh hưởng của Pep tới Tây Ban Nha tại World Cup 2010 và tuyển Đức tại World Cup 2014, câu trả lời là không. Chẳng có sự ngẫu nhiên nào cả, Pep đã nâng tầm bóng đá xứ sở sương mù, đủ để Tam sư đứng trong hàng ngũ 4 đội mạnh nhất World Cup.

Pep thay đổi tư duy chơi bóng của người Anh ra sao?

Một tháng trước World Cup 2018 khởi tranh, HLV trưởng ĐT Anh Gareth Southgate công khai… cảm ơn Pep Guardiola trong phòng họp báo ngay tại sân Wembley. Southgate nhấn mạnh Pep đã tạo ra ảnh hưởng lớn tới cả nền bóng đá Anh.

“Ai huấn luyện cho những cầu thủ trẻ nhất của chúng ta? Dĩ nhiên là bố mẹ chúng rồi,” Southgate bắt đầu. “Khi xem những đứa trẻ đá bóng ngày nay. Tôi không thấy chúng chỉ chăm chăm phá bóng lên theo chỉ thị của bố mẹ như thế hệ của tôi ngày xưa nữa. Bây giờ chúng kiểm soát và tìm cách chuyền bóng”.

“Tôi cho rằng đấy là ảnh hưởng của Pep. Nhiều người vẫn còn nhớ thứ bóng đá thống trị của Barcelona nhiều năm trước với Xavi hay Iniesta. Pep chính là người đi tiên phong,” Southgate tiếp tục. “Nhiều người Anh bắt đầu quen với việc chơi bóng trên sân nhỏ với số người ít đi. Đó là điều kiện tốt cho việc phát triển bóng đá trẻ.”

Vẫn là Southgate trong buổi họp báo cách đây gần hai tháng thừa nhận, “Cách mà Man City chơi bóng theo kiểu của Pep đơn giản là khác biệt hoàn toàn so với bất kỳ điều gì chúng tôi thường thấy. Người Anh vẫn hay bị chê bai là không dám rời đi để thay đổi. Thật may là Pep đã tới đây”.

Người Anh vẫn nổi tiếng với thứ bóng đá chạy và sút lẫn cả sự bảo thủ. Vậy mà sau cùng họ cũng chịu thay đổi vì sự xuất hiện của Pep cùng thứ bóng đá vượt trội mà Man City của ông trình diễn.

Nhưng ảnh hưởng của Pep chưa dừng lại ở đó. Tuyển Anh tại World Cup 2018 cũng chịu sự ảnh hưởng không nhỏ của Pep.

Và tuyển Anh tại World Cup 2018

Không còn sự rúm ró như quá khứ. ĐT Anh tại World Cup 2018 sẵn sàng triển khai bóng từ hàng phòng ngự với những chân chuyền có hạng như Harry Maguire hay Kyle Walker. Không một phút nào trong trận đấu với Thụy Điển tại tứ kết, giới mộ điệu thấy người Anh bị bối rối trong những pha bóng bên phần sân nhà từ đó bị đối thủ trừng phạt.

Đó từng là “đặc sản” cho thất bại của người Anh tại các giải đấu lớn trong suốt nhiều năm qua. Tâm lý vốn không ổn định lại được đặt trong bối cảnh hệ thống còn thiếu sót khiến những người Anh thi nhau mắc sai lầm.

Song trước Thụy Điển, điều đó đã không xảy ra. Đúng là Thụy Điển đã có những cơ hội rất rõ ràng để uy hiếp khung thành của Jordan Pickford, song điều đó không phải hệ quả của những sai lầm mang tính cá nhân của Tam sư.

Việc Pep tới xứ sở sương mù, biến Man City chơi bóng như một cỗ máy và thống trị Premier League với hàng loạt những kỷ lục đã khiến người Anh thay đổi. Raheem Sterling là một ví dụ.

Tất cả có thể chỉ trích ngôi sao của Man City với đủ mọi lời lẽ khó nghe song không thể phủ nhận rằng cách mà Sterling chạy chỗ, tạo khoảng trống, thu hút sự chú ý cho các đồng đội là tuyệt vời. Tại sao Kane, Dele Alli không xuất hiện ở vị trí đó mà lại là Sterling? Những người lên tiếng chê bai Sterling có bao giờ tự đặt câu hỏi đó cho chính mình?

Ghi bàn trong tình huống đối mặt là chuyện mà huấn luyện viên khó có thể huấn luyện cho cầu thủ. Song việc thay đổi tư duy, huấn luyện để cầu thủ đó (trong trường hợp này là Sterling) chạy chỗ, tận dụng khoảng trống, hay nói cách khác là làm mọi thứ để đối mặt thủ môn thì rõ ràng là Pep đã thành công với Sterling.

Mùa vừa rồi Sterling ghi tới 18 bàn tại Premier League, nhiều gấp đôi thành tích tốt nhất sự nghiệp trước đó (9 bàn trong màu áo Liverpool mùa 2013/14). Người đứng đằng sau chiến quả đó dĩ nhiên là Pep. Giờ thì Southgate và ĐT Anh đang hưởng lợi từ điều ấy.

Ngay cả khi không thể ghi bàn thì Sterling vẫn sẽ đá chính trong đội hình Tam sư trong trận bán kết với Croatia, và có thể là cả trận chung kết tại Moscow ngày 15/7 tới.

Năm 2010 dấu ấn của Pep trong hành trình Tây Ban Nha chinh phục World Cup là không cần phải bàn cãi. Andres Iniesta, người ghi bàn quyết định cho La Roja trước Hà Lan trong trận chung kết là “sản phẩm” của Pep. Lối đá mà Tây Ban Nha trình diễn cũng là tiki-taka đậm dấu ấn Pep với Xavi, Iniesta, Busquest cùng Pedro, Pique, Carles Puyol.

4 năm sau trên đất Brazil, ĐT Đức còn mang nhiều dấn ấn của Pep (khi đó đang dẫn dắt Bayern Munich) hơn nữa. Huyền thoại Lothar Matthaus khi đó đã có bài nhận xét trên tờ Kicker chỉ ra tới… 7 dấu ấn của Pep tại ĐT Đức. Từ đông cầu thủ Bayern, Lahm đá tiền vệ, Thomas Mueller chơi số 9 ảo đến Manuel Neuer chơi bóng bằng chân…

Giờ thì Pep đã tới Man City đã 2 năm và ĐT Anh lọt vào tới bán kết. World Cup cùng lối chơi bài bản, khoa học. Phần còn lại của câu chuyện liệu có theo tiếng nói của lịch sử?