Với chữ nếu, cả Paris có thể nhét vào chiếc lọ. Nếu Sol Campbell còn chơi cho Tottenham, người ta đã dựng tượng hoặc đặt tên cho một góc khán đài của sân White Hart Lane. Cựu trung vệ người Anh có thể bước chân vào ngôi đền huyền thoại ở Spurs nếu không có cú xoay chuyển bất ngờ năm 2001.
Từ người được ca tụng nhiều nhất, Sol Campbell trở thành "Judas" đáng ghét. Lỗi không phải ở anh. Bất kỳ ai cũng có ước mơ vươn tới đỉnh cao, được chơi ở một nơi tham vọng hơn. Và cú áp phe rất ngoạn mục được Giám đốc điều hành David Dein thực hiện làm thay đổi hoàn toàn số phận Sol Campbell
Từ Judas đến huyền thoại thành London
Thành tích của Sol Campbell tại Anh. Đồ họa: Trí Mai.
Arsenal và Tottenham tọa lạc ở London, nhưng chưa bao giờ chung bầu trời. Hận thù giữa hai CLB kéo dài qua rất nhiều năm. Chính điều này khiến Sol Campbell không bao giờ được tha thứ trong mắt Tottenham. Anh luôn phải nhận rất nhiều sự chỉ trích từ khán giả vì rời Spurs để tới Arsenal.
Một ngày của tháng 3/2001, trước trận đấu của tuyển Anh, Sol Campbell nói: "Với tôi, Tottenham là tất cả. Họ chỉ cần thuyết phục được rằng Spurs có tham vọng giống như tôi." Những lời ấy giúp CĐV đội nhà yên tâm. Họ tin thần tượng của mình không đi đâu cả trước sự chèo kéo của Barca và cả Inter.
"Là một CĐV của Tottenham, tôi không nghĩ các CĐV sẽ tha thứ cho mình", Sol Campbell đề cập đến khả năng nếu chuyển sang Arsenal. Nhưng rồi anh có quyết định bất ngờ, để từ đó hình ảnh một huyền thoại trong lòng fan Spurs đổ sụp. Sự yêu mến được thay bằng ánh mắt phẫn nộ.
Những người yêu mến Tottenham chỉ trích Sol Campell. Họ giương băng-rôn "Judas" khiêu khích cầu thủ gốc Jamaica khi anh trở lại White Hart Lane. Ngày chiếc xe bus chở đội tới sân đá trận derby Bắc London, vương vãi khắp nơi xuất hiện những miếng dán chọc tức Sol Campbell, một kẻ phản bội.
Với Tottenham, Sol Campbell là Judas phản bội.
Trên khán đài không thiếu âm thanh la ó, mỗi pha chạm bóng của Sol Campbell đi với rất nhiều câu chữ xúc phạm. "Từ phụ nữ đến trẻ em, tất cả đều nhổ nước bọt vào tôi", cựu sao Arsenal nhắc lại trong quyển "Arsene Wenger" của John Cross.
Nhưng Sol Campbell không trách người hâm mộ Tottenham. Anh lịch sự xin lỗi các CĐV. Cậu con trai út trong gia đình gốc Jamaica tới Arsenal vì nhận thấy tham vọng đội bóng này rất lớn. Năm 2001, Arsene Wenger muốn lật đổ sự thống trị MU, ông đầu tư rất mạnh vào đội hình bằng nhiều tài năng.
Nhắc lại vụ chuyển nhượng đầy tranh cãi này, cựu GĐĐH David Dein kể: "Tôi luôn có sự tôn trọng cho Sol Campbell khi anh ta chọn Arsenal làm bến đỗ. Điều đó thật không phải quyết định dễ dàng. Với văn hóa bóng đá của Anh, cầu thủ này đã làm điều khó khăn nhất."
Sol Campbell rất dũng cảm, dù biết điều gì chờ đợi mình trong không chỉ 1, 2 mà cả 10 năm sau. "Nhiều thế hệ CĐV đến rồi đi, nhưng chắc chắn họ không bao giờ tha thứ cho tôi. Cơn giận dữ ấy không có hồi kết", Sol Campbell thừa nhận với Daily Mail vào năm 2015, tròn 16 năm anh trở thành "Judas".
Rời Tottenham để sang Arsenal, Sol Campbell tỏa sáng rực rỡ. Anh trở thành một trong những hậu vệ hay nhất kỷ nguyên Premier League. Cùng với Kolo Toure, Sol Campell tạo nên cặp trung vệ không thể bị đánh bại. Kỷ luật, quyết liệt và mạnh mẽ, những điều đó thuộc về Sol Campbell.
"Sang Arsenal là bước tiến cho cá nhân tôi. Mọi thứ ở đây đều tốt hơn Spurs, từ cầu thủ, cách quản lý đến cơ sở vật chất. Tôi muốn tự cải thiện mình với tư cách một con người lẫn cầu thủ",
Sol Campbell nói về quyết định sang Arsenal.
Sol Campbell được mô tả sắm vai khung xương với chất liệu bằng titan siêu cứng. Nếu tuyến trên có Vieira và Henry, hàng thủ có Campbell và Toure như trái tim không thể thay thế. Đỉnh cao của ngôi sao người Anh là chức vô địch Premier League 2003-04, thời điểm Arsenal tạo nên mùa giải bất bại.
Với Sol Campbell, gọi anh là "Judas" không sai. Nhưng trung vệ người Anh cũng là huyền thoại với tài năng vượt bậc. Sol Campbell từng ba lần đứng trong đội hình tiêu biểu Premier League. Cựu trung vệ người Anh rõ ràng đứng giữa lằn ranh "Judas" và huyền thoại.
Song, để chỉ ra tên gọi chân thật nhất, đó phải là huyền thoại đáng thương. Tài năng của cầu thủ này không phải bàn cãi, dẫu vậy chính anh cũng bị phân biệt đối xử nhiều nhất vì là dân da màu. Ngày đầu tháng 02/2006 luôn lởn vởn trong Sol Campbell như cuốn phim kinh dị.
Đêm ác mộng ở Highbury
Sol Campbell là nạn nhân của phân biệt chủng tộc.
"Tôi không thể nào bước ra đó được nữa", Sol Campbell thất thần nói với chuyên gia tâm lý Gary Lewin vào giữa hiệp trận West Ham làm khách trước Arsenal. Lewin sững sờ, không biết điều gì đang xảy ra. Sol Campbell đã gặp chấn thương? Một chàng trai với thân hình vạm vỡ bỗng trở nên mong manh.
"Mang giày vào đi Sol, hãy ra đó và giành chiến thắng", Thierry Henry nói với người đồng đội. Nhưng Sol Campbell được ông Arsene Wenger thay ra bằng Sebastian Larsson. Anh về thẳng nhà mà không hề thay chiếc áo đấu. Người đồng đội Robert Pires sau đó rất lo lắng, sợ hãi điều gì đó chẳng lành xảy ra.
Tờ The Sunday Times sau đó tiết lộ sự thật rằng, Sol Campbell bị CĐV xúc phạm, họ lăng mạ anh là kẻ da màu đáng thương. Câu chữ dành cho trung vệ người Anh nặng nề đến mức ngay đầu trận, huyền thoại "Pháo thủ" thi đấu rất lóng ngóng, mắc lỗi dẫn đến hai bàn thua. Đội chủ nhà cũng thua 2-3.
Theo Sol Campbell, anh là nạn nhân của phân biệt chủng tộc từ rất sớm. Trong cuốn tự truyện, cựu sao "Tam sư" đau buồn kể lại bản thân đáng lý phải được khởi nghiệp sớm hơn, thay vì ra mắt Tottenham ở tuổi 18. "Phải chăng vì tôi da màu?" cựu trung vệ người Anh viết.
Sol Campbell là huyền thoại Arsenal.
Có một định kiến theo Sol Campbell luôn kiềm hãm mình. Đó là sự phân biệt màu da. Viết tiếp trong cuốn tự truyện, Sol Campbell bóng gió bản thân chỉ được đeo băng thủ quân 3 lần sau 73 trận khoác áo tuyển Anh chỉ vì không phải dân da trắng.
Theo dự kiến, Sol Campbell có thể dự khán trận đấu ở V.League 2017 cuối tuần này trên sân Thống Nhất giữa TP.HCM và Than Quảng Ninh (19/11).
Trong những cuộc phỏng vấn, Sol Campbell cho rằng những cầu thủ da đen luôn bị đối xử khác biệt trên nhiều cấp độ. Có lúc, anh cảm thấy tuyệt vọng và muốn dừng lại. "Tôi từng tính chuyện tới Tây Ban Nha hoặc Italy, dù những nơi đó cũng có vấn đề với cầu thủ da màu", Sol Campbell nói.
Ở thời điểm ra mắt cuốn tự truyện, Sol Campbell tạo nên một làn sóng với nhiều ý kiến trái chiều bởi từ lâu, vấn đề phân biệt chủng tộc luôn là chủ đề được bàn tán và tranh cãi nhiều nhất tại nước Anh nói riêng và nền bóng đá ở thế giới nói chung.
Huyền thoại Arsenal cũng luôn đấu tranh vì sự công bằng cho những cầu thủ da màu. Hơn ai hết, Sol Campbell hiểu sự kinh khủng của nạn phân biệt chủng tộc thế nào. Từ những gì trải qua, anh không muốn điều đó xảy ra cho lứa cầu thủ tiếp theo.
