Huấn luyện viên Giampiero Ventura.
Nhưng trước khi nghĩ tới mùa Hè nước Nga, người Italy phải đương đầu với trận play-off, điều họ chưa từng biết tới trong suốt lịch sử.
Ngoại trừ kỳ World Cup đầu tiên được Uruguay tổ chức vào năm 1930, Italy từ chối lời mời tham dự vì ngại... đi thuyền vượt biển Đại Tây Dương sang đá bóng, thì chỉ có đúng một lần Azzurri không thể vượt qua vòng loại, đó là World Cup 1958, đội tuyển Italy năm đó được dẫn dắt bởi huấn luyện viên trưởng Alfredo Foni người đưa Inter Milan giành Scudetto mùa 1953-1954 với lối đá phòng ngự tiêu cực cùng libero biểu tượng Ivano Blason.
Trước thời gian chuẩn bị cho vòng loại World Cup 1958, Foni trước sự đòi hỏi của dư luận Italy về việc đưa đội tuyển chơi thứ bóng đá tấn công đã quyết định thay đổi. Kết quả, Azzurri không vượt qua vòng loại.
Italy chưa từng biết đến mùi đá trận play-off tranh vé đến một kỳ World Cup, vậy mà năm nay, quốc gia nổi tiếng với pizza và mỳ ống đã buộc phải vượt qua thử thách mới mẻ này đế đến với ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh. Đội bóng của ông Ventura không thể vượt qua kình địch Tây Ban Nha trong trận quyết đấu tại Bernabeu, một kịch bản tương tự nữa diễn ra trước Macedonia trên sân Olimpico di Torino, và vị trí của Azzurri là thứ hai bảng G, đồng nghĩa với trận play-off với những đối thủ đứng thứ hai khác.
“Những đối thủ đứng thứ hai khác” hoàn toàn có thể là Bồ Đào Nha, Croatia hay xứ Wales. Nếu phải chạm mặt những thứ dữ này, không hiểu kịch bản tồi tệ nào còn có thể tới với Azzurri.
Người phải chịu trách nhiệm lớn nhất cho thành tích kém cỏi này của Azzurri là huấn luyện viên trưởng Giampiero Ventura. Nhà cầm quân 69 tuổi tính đến nay vẫn chưa tìm ra bộ khung chuẩn cho Azzurri. Ông đưa Italy đá 4-2-4 trong suốt một năm trước khi thua Tây Ban Nha 0-3 và thắng thiếu thuyết phục Israel 1-0. Trước bão táp dư luận, ông thay đổi.
Trận hòa Macedonia mới đây, ông Ventura đưa đội tuyển Italy ra sân với sơ đồ lạ lẫm 3-4-3. Ciro Immobile, người có 9 bàn/7 trận tại Serie A mùa này trong màu áo Lazio đá cao nhất trên hàng công, Lorenzo Insigne và Simone Verdi chơi hai ở hai hành lang. Cách bố trí này không tạo ra sự liên kết cần thiết, mà kết quả hòa trước đối thủ nhược tiểu Macedonia là sự khẳng định.
Cái dở của Ventura là việc cố gò đội tuyển Italy đi theo hướng tách biệt hoàn toàn với những câu lạc bộ tại Serie A. Thông thường, những huấn luyện viên ở cấp độ đội tuyển quốc gia sẽ cố gắng hướng đội tuyển theo một mô hình của câu lạc bộ mạnh nhất trong giải vô địch quốc gia, từ đó tìm được sự gắn kết tự nhiên.
Những đợt tập trung đội tuyển quốc gia được FIFA sắp xếp rải rác suốt năm không thể là nơi thích hợp để những huấn luyện viên tìm ra một bộ khung của riêng mình và sắp xếp các cầu thủ cứ vài tháng đến tập trung rồi chơi bóng như những cỗ máy.
Italy của Antonio Conte tại EURO 2016 lấy bộ khung cùng sơ đồ 3-5-2 của Juventus. Người Anh tìm sự gắn kết qua bộ khung Tottenham với Della Ali, Harry Kane làm hạt nhân, người Tây Ban Nha lấy Real Madrid làm nòng cốt.
Không một câu lạc bộ nào chơi 4-2-4 cũng như 3-4-3 tại Serie A. Sự gắn kết duy nhất mà ông Ventura đang sở hữu là ở hàng phòng ngự với bộ ba Bonucci-Chiellini-Barzagli và thủ thành Gianluigi Buffon. Còn lại trên hàng tiền vệ và hàng công, tất cả những gì người Italy sở hữu là sự lạc lõng đến đáng sợ của những ngôi sao đắt giá như Insigne, Bernardeschi hay Immobile.
Giới mộ điệu Italy đang kháo nhau rằng ông Ventura sẽ rời ghế huấn luyện viên trưởng đội tuyển Italy ngay khi chiến dịch vòng loại kết thúc. Carlo Ancelotti, người vừa bị Bayern Munich sa thải sẽ dẫn dắt đội tuyển Italy trong hai trận play-off và... phần sau đó. Chưa thể nói trước được điều gì vào lúc này nhưng rõ ràng, sẽ là thảm họa nếu mùa Hè World Cup nước Nga vắng bóng Azzurri, nhất là khi chu kỳ 12 năm trứ danh đang gọi tên đoàn quân áo thiên thanh.
