Đội tuyển Bỉ và bài toán nan giải mang tên huấn luyện viên trưởng?

Hơn 30 năm sau thế hệ của những Jean-Marie Pfaff, Eric Gerets, Jan Ceulemans hay Enzo Scifo,… những người đã giúp tuyển Bỉ giành ngôi vị á quân Euro 1980 hay vào đến bán kết World cup 1986, bóng đá Bỉ mới lại sản sinh ra một thế hệ cầu thủ tài năng đến như thế. Eden Hazard, Kevin De Bruyne, Romelu Lukaku, Dries Mertens, Yannick Carrasco, Jan Vertonghen hay Thibaut Courtois…, những cái tên mà mọi ông lớn của bóng đá châu Âu đều thèm khát, đều mang trong mình dòng máu Bỉ. Thậm chí nếu so sánh về những cá nhân đơn lẻ, họ thậm chí còn tài năng hơn so với các đồng nghiệp mang quốc tịch Pháp, Đức hoặc Tây Ban Nha.

Trước khi vòng chung kết Euro 2016 khởi tranh, thống kê của Transfermarkt còn cho thấy Bỉ có giá trị đội hình 460.9 triệu euro, xếp thứ ba ở châu Âu (sau Đức - 562 triệu euro và Tây Ban Nha - 557,5 triệu euro). Ở thời điểm hiện tại, chắc chắn con số ấy còn cao hơn rất nhiều khi những Lukaku, Eden Hazard hay De Bruyne thi đấu ngày càng bùng nổ. Thế nhưng, thất bại trước xứ Wales ở tứ kết Euro 2016 và trận hòa chật vật trước Hy Lạp trong khuôn khổ vòng loại World cup 2018 vừa qua chỉ ra rằng, “Quỷ đỏ” của châu Âu vẫn đang thiếu một “bộ não” lão luyện trên băng ghế chỉ đạo để có thể tạo nên một bộ khung chiến thắng.

Như đã nói, Marc Wilmots gây thất vọng trên đất Pháp. Nhà cầm quân 48 tuổi tuy đã 70 lần khoác áo đội tuyển Bỉ, ghi được 28 bàn thắng, xếp thứ ba trong danh sách các chân sút ghi nhiều bàn thắng nhất lịch sử “Quỷ đỏ” châu Âu nhưng chỉ là “tay mơ” về chiến thuật. Đơn cử như thời điểm 3 ngày trước khi Bỉ gặp Italia ở trận đầu tiên tại vòng chung kết Euro, Wilmots copy công thức của Conte khi yêu cầu đội hình chính thi đấu với sơ đồ 3-5-2 trong các buổi tập với đội hình hai. Kết quả là đội dự bị thắng 4-0. Sau đó, Bỉ thua 0-2 trước đội tuyển áo Thiên thanh trong trận mở màn. Mặc dù Bỉ vẫn vào đến tứ kết nhưng thất bại 1-3 trước xứ Wales đã khiến Marc Wilmots “bay ghế” sau khi về nước để nhường chỗ cho Roberto Martinez.

Sự lựa chọn của Liên đoàn bóng đá Bỉ khiến nhiều người bất ngờ bởi trước đó, huấn luyện viên 43 tuổi người Tây Ban Nha chỉ cầm quân ở những đội bóng làng nhàng ở nước Anh. Thành tích đáng kể nhất của Martinez chính là chức vô địch FA cup 2013 với Wigan nhưng sau đó đội bóng của ông lại thất bại trong cuộc chiến trụ hạng. Chia tay Wigan, Martinez được lựa chọn để thay thế David Moyes tại Everton nhưng chỉ hơn hai năm, nhà cầm quân người Tây Ban Nha bị sa thải vì thành tích yếu kém của đội chủ sân Goodison Park.

Ở đội tuyển Bỉ, Martinez được làm thầy những Eden Hazard, Bruyne, Lukaku, Yannick Carrasco hay Jan Vertonghen. Nhưng so với những Antonio Conte, Diego Simeone, Ronald Koeman hoặc Mauricio Pochettino, những người thầy của các ngôi sao trên ở câu lạc bộ, Martinez thật không thể sánh bằng. Đơn cử như trận hòa trước Hy Lạp vừa qua, mặc dù chơi hơn người sau thẻ đỏ của Tachtsidis (65') và Tzavellas (90'+5) nhưng “Quỷ đỏ” châu Âu phải rất vất vả mới kiếm được một trận hòa nhờ khoảnh khắc lóe sáng của Lukaku ở phút 89. Tất nhiên, việc thiếu vắng Eden Hazard và De Bruyne khiến sức mạnh của tuyển Bỉ suy giảm nhưng với những ngôi sao còn lại trong đội hình, Bỉ vẫn được đánh giá cao hơn rất nhiều so với đội tuyển đến từ xứ sở của các vị thần. Điều ấy cho thấy Martinez còn ở một đẳng cấp rất xa so với những nhà cầm quân hàng đầu thế giới hiện nay mà tại World cup 2018 sắp tới ông phải đối đầu.

Tất nhiên, không thể vin vào một trận hòa để quy chụp khả năng của Roberto Martinez nhưng quả thật nhà cầm quân người Tây Ban Nha chưa thể tạo được sự yên tâm tuyệt đối cho người hâm mộ và chính các cầu thủ. Một đoàn binh mạnh cần có một vị tướng giỏi để chỉ huy và với Roberto Martinez, người Bỉ chưa thể tìm ra vị tướng ấy dẫu họ có một tập thể rất tài năng mà bất kỳ quốc gia nào cũng thèm khát.

(Bạn đọc: Hải Đoàn)