Vì sao bảng xếp hạng FIFA không còn quan trọng?

Trong quãng thời gian kể trên, thế giới không có bất kỳ giải đấu quốc tế lớn nào, bởi sức ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Sự việc này vô tình mang đến cho Bỉ quãng thời gian ngự trị trên đỉnh bảng xếp hạng FIFA dài thứ 3 trong lịch sử, chỉ sau Brazil (1994 đến 2001) và Tây Ban Nha (cuối năm 2012 đến giữa năm 2014).

Thế nhưng, trái ngược hoàn toàn so với hai cường quốc bóng đá kể trên, Bỉ chưa bao giờ được xem là đội tuyển mạnh nhất thế giới. Điều này cũng đồng nghĩa với vị trí trên bảng xếp hạng FIFA đôi khi không phản ánh chính sức mạnh của quốc gia đó trên bản đồ bóng đá thế giới. Thậm chí, một số chuyên gia còn cho rằng, rất ít người trong giới túc cầu thật sự quan tâm đến bảng xếp hạng này.

Nhìn lại lịch sử, trước khi bảng xếp hạng FIFA ra đời vào năm 1990, các giải đấu lớn trên thế giới lựa chọn hạt giống dựa trên đánh giá của chính Liên đoàn này. Thậm chí, World Cup 1974 đã tổ chức một phiên họp để bỏ phiếu kín, nhằm nhằm tìm ra những đội hạt giống. Ở một số giải đấu khác, cuộc bỏ phiếu này sẽ được diễn ra công khai.

Đến năm 1990, bảng xếp hạng FIFA đã được công bố, dù khi đó nó còn rất nhiều bất cập. Nguyên nhân là bởi, bảng xếp hạng này dựa trên thành tích từ rất lâu trong quá khứ, khiến cho một số quốc gia mới nổi lên không được đánh giá một cách công bằng. Chỉ đến năm 1998, bảng xếp hạng FIFA mới dần trở nên hoàn thiện như ngày nay, dù cách thức tính điểm liên tục được thay đổi qua thời gian.

Lần thay đổi đáng chú ý nhất là năm 2018. Hệ thống này thay đổi nhằm tránh việc các đội tuyển tích lũy điểm số thông qua các trận giao hữu, hoặc các trận thắng những tập thể yếu hơn họ rất nhiều. Không chỉ vậy, theo cách tính điểm trước, càng đấu nhiều trận, điểm số tích lũy sẽ càng lớn.

Do đó, nhiều đội tuyển thường lợi dụng cách tính điểm cũ để chọn những trận đấu dễ dàng, nhằm leo thang trên bảng xếp hạng FIFA. 

Đó cũng là lý do tại sao, nhiều người hâm mộ và cả chuyên gia không quá mặn mà đến bảng xếp hạng này, khi những điểm số được tính toán chỉ mang ý nghĩa hình thức và không phục vụ cho việc đánh giá sức mạnh của đội tuyển trong thời điểm diễn ra giải đấu nhất định.

Vào tháng 04/2009, tay vợt Dinara Safina trở thành người đứng đầu trên bảng xếp hạng nữ dù chưa từng vô địch bất kỳ giải Grand Slam nào và điều này khiến nhiều người phải tranh cãi. 

Việc đứng ở vị trí đầu trên bảng xếp hạng quần vợt đã ảnh hưởng rất nhiều đến Safina trong nhiều năm sau đó, bởi cô nhận về quá nhiều câu hỏi khi nào sẽ giành được một giải Grand Slam. Chính tay vợt này cũng cảm thấy thật vô lý khi bản thân không thể vô địch giải đấu lớn nào mà nghiễm nhiên ngồi trên đầu bảng xếp hạng, thậm chí là xếp trên cả Serena Williams, người vừa có 2 chức vô địch Grand Slam.

Tựu chung lại, bảng xếp hạng FIFA chỉ đơn thuần để làm thước đo cho sự phát triển của một nền bóng đá trong thời gian dài, hoặc quyết định thứ tự hạt giống của một giải đấu nào đó. Do đó, việc cạnh tranh vị trí đầu trên bảng xếp hạng, đôi khi không phải là mục đích thật sự khi bảng xếp hạng FIFA được ra đời.

(Bạn đọc: Đặng Minh)