Khi Michael Ballack cùng các đồng đội tại Bayer Leverkusen chuẩn bị cho trận gặp Unterhatching, có lẽ anh đã nghĩ rằng, đó sẽ là một trong những ngày đẹp nhất sự nghiệp của mình.
Michael Ballack mang danh "vua về nhì" khi khoác áo Bayer Leverkusen.
Hôm ấy là 20/5, ngày cuối cùng của Bundesliga mùa giải 1999/00. Thời điểm đó, Leverkusen đang đứng đầu bảng xếp hạng và chỉ cần 1 trận hoà trước Unterhatching, họ sẽ trở thành nhà vô địch. Leverkusen đã chờ đợi chức vô địch ấy quá lâu rồi sau khi từng về nhì ở mùa giải 1996/97 và 1998/99.
Nếu Leverkusen thực sự vô địch, đó cũng là danh hiệu đầu tiên ghi dấu những đóng góp đáng kể của Ballack. Chàng trai trẻ đến từ Đông Đức từng vô địch Bundesliga cùng Kaiserslautern ở mùa giải 1997/98, nhưng anh chỉ được chơi hơn 600 phút. Còn trên hành trình của Leverkusen, tiền vệ 24 tuổi đã chơi gần 1.900 phút, ghi 3 bàn thắng và có 2 đường kiến tạo.
Thật không may, mọi chuyện lại diễn ra theo cách không thể tồi tệ hơn đối với Ballack.
Leverkusen chỉ cần 1 điểm để vô địch. Có điều, số điểm ít ỏi ấy chẳng bao giờ đến, vì chính Ballack. Trong một tình huống phòng ngự, anh quyết định nhoài người cản phá đường tạt bóng của đối phương và cái chân trái của anh lại vô tình đưa bóng về lưới nhà trong sự ngỡ ngàng của tất cả những người ủng hộ Leverkusen. Ballack và Leverkusen không thể gượng dậy sau bàn thua tai hại ấy. Anh bị thay ra ở phút 67 và chứng kiến đội nhà thua thêm 1 bàn nữa. Leverkusen mất luôn chức vô địch vào tay Bayern Munich chỉ vì thua chỉ số phụ.
Ngày đáng ra phải là ngày đáng nhớ nhất, hoá ra lại là ngày đáng quên nhất. Chàng trai 24 tuổi bưng mặt khóc nức nở trong khu vực kỹ thuật. Tuy vậy, có lẽ Ballack cũng chẳng thể ngờ, rồi đây, anh sẽ còn hứng chịu nhiều nỗi đau hơn thế.
Mùa giải 2001/02, Ballack cùng Leverkusen trải qua cơn ác mộng kéo dài hơn 3 tuần khi liên tiếp thất bại trong cuộc đua vô địch Bundesliga, chung kết DFB-Pokal và chung kết Champions League. Mọi hy vọng về cú ăn 3 sụp đổ, chỉ để lại cho Ballack và Leverkusen nỗi đau về nhì ở cả 3 mặt trận.
Kể từ đó, danh hiệu ‘Vua về nhì’ hay ‘Nearly man’ gắn liền với sự nghiệp của Ballack. Bất chấp những danh hiệu Bundesliga, DFB-Pokal, Premier League, FA Cup, League Cup anh có được trong màu áo Bayern Munich và Chelsea, người ta vẫn luôn nhớ tới hình ảnh một Ballack luôn thất bại ở những giải đấu lớn.
Sau thất bại ở chung kết Champions League năm 2002, Ballack có thêm một lần vào chung kết nữa cùng với Chelsea. Nhưng đó cũng là một kỉ niệm buồn bởi Man United mới là những người chiến thắng tại Moscow sau loạt sút luân lưu cân não.
Trong màu áo đội tuyển quốc gia, Ballack thậm chí còn kém may mắn hơn, khi ở thế hệ của anh, bóng đá Đức có quá ít tài năng.
Cùng với thủ môn Oliver Kahn, Ballack gánh trên vai trọng trách thủ lĩnh của Mannschaft ở World Cup 2002. “Họ muốn tôi giành bóng ở sân nhà, chỉ huy khu trung tuyến, chuyền bóng cho các đồng đội và ghi bàn,” Ballack nói về nhiệm vụ của anh trong hệ thống của Rudi Voller, HLV của tuyển Đức khi đó.
Ballack ghi bàn giúp tuyển Đức hạ Hàn Quốc nhưng chiếc thẻ vàng ở cuộc đối đầu này khiến anh không thể cùng các đồng đội chiến đấu với người Brazil trong trận chung kết World Cup 2002.
Một lời bình luận có phần kiêu ngạo, nhưng có lý. Chính Ballack mang về chiến thắng cho người Đức ở trận đấu với Mỹ tại vòng tứ kết. Cũng chính anh ngăn cản pha phản công nguy hiểm của Hàn Quốc ở bán kết rồi chấp nhận lĩnh thẻ vàng. Và cũng chính anh chọc thủng lưới đối phương để đưa đội nhà vào chung kết. Đức đối mặt với Brazil nhưng Ballack thì không. Chiếc thẻ vàng trước Hàn Quốc khiến anh không thể dự trận chung kết World Cup, trận đấu mà sau đó, Brazil thắng 2-0. Một lần nữa, trong năm 2002, Ballack bỏ lỡ một danh hiệu lớn.
Á quân World Cup 2002 cũng là thành tích tốt nhất mà Ballack có được ở cấp độ đội tuyển. Sau này, cùng với những đàn em tài năng như Philipp Lahm, Miroslav Klose hay Bastian Schweinsteiger, Ballack cũng chỉ có thêm một lần giành hạng Ba tại World Cup 2006 và danh hiệu Á quân Euro 2008.
Sự đen đủi của Ballack dần dần dẫn đến một câu hỏi lớn ngay trong lòng nước Đức? Liệu anh có đủ tư cách để làm thủ lĩnh hay không? Gunter Netzer, một trong những tiền vệ xuất sắc nhất lịch sử đội tuyển Đức, đặt câu hỏi về tư chất thủ lĩnh của Ballack vì định kiến rằng, những người Đông Đức vốn không cứng rắn, lạnh lùng, vững vãng và có quyết tâm khẳng định bản lĩnh cá nhân như người Tây Đức.
Nếu nhìn vào chuyện thành bại để kết luận tư chất thủ lĩnh của Ballack, Netzer có lý. Ballack đá phản lưới nhà khiến Leverkusen mất chức vô địch. Anh cũng im hơi lặng tiếng trong 2 trận chung kết Champions League 2002 và 2008, bán kết World Cup 2006 và chung kết Euro 2008.
Ballack trải qua nỗi đau về nhì cùng Chelsea ở Champions League 2008.
Nhưng liệu như thế, có là quá bất công với Ballack không, khi ở cấp độ đội tuyển, anh chẳng mấy khi được chơi cùng những cầu thủ tài năng và đạt độ chín trong sự nghiệp. Báo chí Đức đến nay vẫn gọi Ballack là tia sáng lẻ loi trong một thời kì u ám của bóng đá nước này. Một danh hiệu lớn, có lẽ là cái ngưỡng mà dù Ballack có cố gắng như thế nào đi chăng nữa, cũng không thể vượt qua chỉ bằng tư chất cá nhân.
Vì thế, nên chăng, với trường hợp của Ballack, ta chẳng cần đến một danh hiệu lớn để đánh giá anh là một trong những tiền vệ xuất sắc nhất của nước Đức đầu thế kỉ 20?
Ballack vẫn là một ‘người khổng lồ’ của lịch sử bóng đá Đức.
“Tôi hy vọng rằng người ta sẽ nhớ đến tôi với tư cách một cầu thủ đặc biệt,” Ballack phát biểu khi giải nghệ vào năm 2012. Nhìn lại hành trình dài 22 năm, từ cú đá phản lưới nhà trong màu áo Leverkusen cho đến những thăng trầm ở Bayern Munich, Chelsea, đội tuyển Đức và những tháng ngày vật lộn với chấn thương ở thời điểm cuối sự nghiệp, mới thấy rằng, Ballack là một nhân vật đặc biệt.
Đừng quên rằng, lịch sử bóng đá Đức, chỉ có duy nhất một Michael Ballack mà thôi.
