Huấn luyện Lionel Messi dường như là công việc dễ dàng nhất trong thể thao, khi chỉ cần chuyền đưa bóng cho anh và đứng sang một bên, theo Wall Street Journal.
Tuy nhiên, trong gần hai thập kỷ nay, loạt HLV chịu trách nhiệm phát triển tuyển Argentina xoay quanh Messi - một trong những cầu thủ vĩ đại nhất thế giới - đã phát hiện ra rằng đó là một nhiệm vụ gần như bất khả thi.
Họ đến rồi đi, hết giải đấu này đến giải đấu khác, gánh trên vai trọng trách mang về một chiếc cúp trong kỷ nguyên đỉnh cao của Messi. Những nhà cầm quân đó có thể là chiến thuật gia, những người xem kỷ luật là “kim chỉ nam” và là một biểu tượng trong lịch sử quốc gia.
Tuy nhiên, không ai trong số đó có thể tìm ra cách xây dựng một đội bóng có thể làm được nhiều hơn xoay quanh Messi, và đa phần chỉ khiến M10 thất vọng.
"Mở khóa" Messi
Giải pháp cuối cùng đã đến vào hôm 18/12 tại Qatar: Một huấn luyện viên 44 tuổi - người từng được cho là không phù hợp với vị trí này.
Tên của ông là Lionel Scaloni. Và ở Argentina, một Lionel khác sẽ mãi mãi được biết đến với tư cách là huấn luyện viên đã mang đến cho Messi khoảnh khắc vinh quang. Đó là một chiến thắng tại World Cup trước Pháp trong trận chung kết kịch tính nhất lịch sử giải đấu.
Argentina hạ gục Pháp trên chấm luân lưu để trở thành nhà vô địch World Cup 2022. Với danh hiệu này, HLV Scaloni đi vào hàng ngũ những chiến lược gia vĩ đại nhất Argentina bên cạnh hai người hùng vô địch World Cup khác là Cesar Luis Menotti và Carlos Bilardo.
Ở tuổi 44, Scaloni cũng là HLV nhỏ tuổi nhất góp mặt ở World Cup 2022. Ông tiếp quản Argentina vào năm 2018 và chịu sự hoài nghi của dư luận.
Messi và các đồng đội nâng chiếc cúp vô địch World Cup hôm 18/12. Ảnh: Reuters.
“Chúng tôi đã quen với việc bị đánh bại, đó là lý do chúng tôi biết thế nào là thời điểm tốt và xấu. Lên đến đỉnh cao là một điều gì đó độc đáo, một niềm vui không thể tin được”, nhà cầm quân người Argentina phát biểu sau trận đấu.
Đối với Messi cũng vậy, thành công của kỷ nguyên Scaloni - với một đội bóng được biết đến với cái tên “La Scaloneta” - đã giải quyết một trong những mâu thuẫn lớn nhất trong sự nghiệp của anh.
Bất chấp tất cả vinh quang đến ở cấp câu lạc bộ, anh chưa bao giờ có được điều đó trong sự nghiệp thi đấu quốc tế. Sức nặng của sự kỳ vọng đè lên vai El Pulga mỗi khi khoác áo tuyển Argentina dường như đã ghì chặt cầu thủ này. Và đến năm 2016, điều đó lại khiến Messi đau khổ.
Chuỗi thất bại ở các trận chung kết World Cup 2014, Copa America 2015 và Copa America Centenario 2016 đã thuyết phục Messi rằng có thể anh không phù hợp thi đấu quốc tế. Anh cũng từng rời đội tuyển quốc gia trong vài tháng.
“Hãy nhìn chiếc cúp này, nó thật đẹp. Chúng tôi đã phải chịu đựng rất nhiều, nhưng chúng tôi đã làm được. Chúng tôi rất nóng lòng được trở lại Argentina”, Messi nói sau khi chạm tay vào chiếc cúp vàng World Cup danh giá.
Làm thế nào Scaloni đã thành công khi một số chiến lược gia tốt nhất trong lịch sử Argentina thất bại là một trong những câu chuyện đáng chú ý nhất trong lịch sử bóng đá quốc tế.
Ông Scaloni thậm chí còn không chắc liệu mình có muốn trở thành huấn luyện viên hay không khi kết thúc sự nghiệp thi đấu kéo dài 20 năm. Ông từng dành phần lớn thời gian thi đấu cho những đội hạng dưới của bóng đá Tây Ban Nha.
Tuy nhiên, không lâu sau khi nghỉ hưu, người đồng hương Jorge Sampaoli - một trong những huấn luyện viên Argentina - đã liên hệ với ông. Scaloni đã đồng ý trở thành cánh tay phải của ông và giữ vị trí đó khi ông Sampaoli được bổ nhiệm làm huấn luyện viên đội tuyển quốc gia Argentina chỉ 9 tháng sau đó.
Sampaoli được liên đoàn bóng đá Argentina giao nhiệm vụ khai thác tối đa khả năng của Messi bằng cách bố trí đội ngũ phù hợp xung quanh anh, tìm ra hệ thống mà anh nguy hiểm nhất và làm bất cứ điều gì cần thiết để khiến M10 hạnh phúc.
Công việc duy nhất chịu nhiều căng thẳng hơn ở Argentina có lẽ là điều hành ngân hàng trung ương của nước này.
Cuộc săn lùng huấn luyện viên phù hợp đã diễn ra được một thập kỷ. Ông Sampaoli là người thứ tám dẫn dắt Argentina kể từ khi Messi ra mắt đội tuyển quốc gia vào năm 2005.
Tất cả đều có chung một nhiệm vụ: Giành danh hiệu cho Argentina. Khi Argentina bị loại khỏi World Cup 2018 ở vòng 16 đội, HLV Sampaoli đã nhanh chóng bị sa thải.
Điểm khác biệt với các HLV trước đó của Argentina
Không phải tất cả họ đều là lựa chọn tồi. Chẳng hạn, Jose Pekerman, người đầu tiên gọi Messi lên tuyển, là HLV được đánh giá cao.
Ông đã xây dựng nên một thế hệ tài năng cho Argentina vào giữa những năm 2000. Nòng cốt của đội hình đó đã lọt vào trận chung kết World Cup 2014.
Và tất nhiên trong số họ còn có Diego Maradona. Ông được bổ nhiệm vào vị trí này trước thềm World Cup 2010, với quan điểm cho rằng chỉ một thiên tài bóng đá như ông mới có thể hiểu được một thiên tài như Messi. Tuy nhiên, vấn đề lớn hơn với Maradona là việc hiểu nên làm gì với 10 cầu thủ còn lại.
Khi ông Sampoli chứng kiến thất bại, ngay cả liên đoàn bóng đá Argentina cũng có thể thấy rằng mọi thứ không hiệu quả.
HLV Scaloni chỉ đạo các học trò trong trận chung kết World Cup. Ảnh: Reuters.
Chính những điều đã khiến ông Scaloni trở thành một lựa chọn khó có thể xảy ra - sự nghiệp thi đấu không nhiều thành tựu, ít kinh nghiệm huấn luyện và thiếu phương pháp tiếp cận chiến thuật rõ ràng - đã khiến ông trở thành người phù hợp để xây dựng một đội bóng xung quanh Messi.
Khi còn là một cầu thủ, ông Scaloni chưa bao giờ là người tài năng nhất trong phòng thay đồ. Ông biết nhiệm vụ của mình là làm việc để phục vụ những cầu thủ vĩ đại.
Bên cạnh đó, ông biết những cầu thủ vĩ đại sẽ như thế nào vì từng chơi với một người như vậy tại World Cup 2006, khi Lionel Messi - 19 tuổi - lần đầu xuất hiện tại giải đấu này.
Chiến lược gia 44 tuổi từng là đồng đội, một trong những người anh lớn của Messi trên đất Đức năm 2006, World Cup đầu tiên của El Pulga.
Với cách tiếp cận đó, HLV Scaloni đã có thể giành được sự tin tưởng của các cầu thủ như một số người tiền nhiệm của ông từng có.
“Nếu bây giờ là 10 giờ sáng và ông Scaloni nói chúc ngủ ngon, thì đối với chúng tôi, đó là thời gian buổi tối”, tiền vệ Rodrigo De Paul nói hồi đầu năm nay.
Dưới thời Scaloni, sự công bằng và khuyến khích vươn lên cũng được đảm bảo. Bằng chứng là trong 4 năm qua, Argentina gần như không dùng hai đội hình xuất phát liên tiếp trong cùng một giải đấu.
Cá nhân Messi cũng được đặt vào vị trí và vai trò phù hợp nhất, có thể phát huy tốt nhất các kỹ năng của anh đồng thời giảm bớt những gánh nặng, chẳng hạn phải lùi sâu làm bóng dưới thời các HLV trước.
Các học trò của ông Scaloni không né tránh vai trò của họ. Trên thực tế, họ chấp nhận điều đó để đền đáp Messi, khi anh sắp rời khỏi đấu trường quốc tế. Hết lần này đến lần khác, họ phải thi đấu với nhiều khó khăn.
Họ đã vực dậy sau những tình huống sa sút tinh thần - thất bại trước Saudi Arabia, những bàn thua muộn trước Hà Lan hay Pháp. Và họ đã vào bóng quyết liệt, khi không đội tuyển nào nhận nhiều thẻ vàng như vậy.
Không có gì ngạc nhiên khi từ thông dụng tiếng Tây Ban Nha của ông Scaloni cho giải đấu này là sufrir (chịu đựng). Ông đã xây dựng một tập thể bền bỉ hơn tất cả, để Messi có thể giành chiến thắng.
“Chúng tôi sinh ra để chịu đau khổ. Chúng tôi sẽ chịu đựng cả đời, nhưng tôi sẽ không bao giờ quên điều này”, De Paul nói.
