Asian Cup 2023 đã chứng kiến sự thất bại của bóng đá Đông Á khi những đại diện ưu tú nhất là Hàn Quốc, Nhật Bản hay Trung Quốc đều cay đắng rời giải đấu. Thay vào đó, các đội tuyển Tây Á cho thấy sức mạnh với một lối chơi thực dụng và đầy khoa học mà chiến thắng của Jordan trước Những chiến binh Taeguk là minh chứng rõ ràng nhất. Phong cách kiểm soát bóng, dựa nhiều vào kỹ thuật chẳng còn phát huy hiệu quả và nhận kết cục cay đắng trên đất Qatar.
Hàn Quốc của HLV Jurgen Klinsmann có lẽ là những người nếm trải rõ nhất cảm giác thất vọng khi gục ngã tại bán kết bằng lối chơi thiếu hiệu quả mà mình đã tạo ra. Trước Jordan, Hàn Quốc kiểm soát bóng tới 70% nhưng chỉ tung ra 8 cú dứt điểm so với 17 của đối thủ và để thủng lưới 2 bàn. Thậm chí, trong trận đấu vừa qua, tiền đạo chủ lực Son Heung-min còn thi đấu mờ nhạt khi không tung ra được bất cứ pha dứt điểm nào về phía khung thành thủ môn Yazeed Abulai. Ở vòng tứ kết, họ cũng đã chết hụt khi chạm trán Australia với một thế trận tương tự (73% thời lượng cầm bóng). Những chiến binh Taeguk đã gần như bị bắt bài tại Asian Cup 2023.
Lối chơi kiểm soát bóng thất bại tại Asian Cup 2023.
Nhật Bản chính là một đại diện khác minh chứng cho cách chơi kiểm soát bóng thiếu hiệu quả. Họ gục ngã trước Iran ở tứ kết trong một thế trận mà “Samurai xanh” cầm bóng 58% nhưng lại để đối phương liên tiếp uy hiếp khung thành với 17 cú dứt điểm và có màn lội ngược dòng kinh điển. Bằng lối chơi giàu thể lực, tốc độ và đầy thực dụng của các đại diện Tây Á hóa giải hoàn toàn chiến thuật của các thế lực bóng đá Đông Á.
Sự hiệu quả cho cách chơi biết người biết ta còn thể hiện rõ ở cách chơi của ĐT Thái Lan dưới sự chỉ đạo đến từ HLV Masatada Ishii. Ở vòng bảng, “Voi chiến” chỉ kiểm soát bóng lần lượt là 45%, 30% và 31% trước Kyrgyzstan, Oman hay Saudi Arabia nhưng vẫn sở hữu thành tích bất bại và xếp nhì bảng F với 5 điểm. Rõ ràng, cách chơi thực dụng, không cầm bóng nhiều đã lên ngôi tại Asian Cup 2023.
Sự thất bại của lối chơi kiểm soát bóng đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc đã chỉ ra nỗi lo lớn trong triết lý mà HLV Philippe Troussier đang áp dụng tại ĐT Việt Nam. Vị “Phù thủy trắng” luôn cho rằng đây là chiến thuật hợp lý, hiện đại và sẽ giúp Những chiến binh Sao Vàng nâng tầm trong thời gian tới. Tuy vậy, kết quả tại Asian Cup của Đỗ Hùng Dũng cùng các đồng đội và cả các đại diện Đông Á có cách chơi tương đồng đã chứng minh điều ngược lại.
Sự thất bại của lối chơi kiểm soát bóng tại Asian Cup mang đến nỗi lo trong triết lý của HLV Philippe Troussier ở ĐT Việt Nam.
Nhìn lại hành trình của ĐT Việt Nam tại Cúp Bóng đá châu Á 2023, có thể thấy, nhà cầm quân 68 tuổi mong muốn tăng dần tỉ lệ kiểm soát bóng trước các đối thủ hàng đầu châu Á. Chúng ta cầm bóng 42% trước Nhật Bản, 57% trước Indonesia, 37% trước Iraq nhưng vẫn trắng tay và rời giải đấu sớm. Với trình độ hạn chế, Những chiến binh Sao Vàng dù muốn chơi chủ động cũng không thể làm được.
Với xu hướng đang diễn ra tại Asian Cup 2023, HLV Philippe Troussier có lẽ sẽ phải suy nghĩ nhiều về triết lý mà mình đang áp dụng tại ĐT Việt Nam. Bởi rõ ràng, để có được thành công mà chiến thắng là minh chứng rõ nhất, các ĐT cần có một lối chơi biết người biết ta chứ không phải hoa mĩ, đẹp mắt nhưng chẳng mang lại kết quả sau cùng. Cách chơi khoa học, không cần kiểm soát bóng nhiều mà thay vào đó là các bài phản công mẫu mực đang thật sự lên ngôi.
