Không phải. Các đội bóng Italy may mắn khi không đụng phải những đội mạnh nhất trên đường đi, đó là các đội bóng Anh, hay Bayern, PSG, hoặc Barca và MU bị loại khỏi cuộc chơi quá sớm.
Lần đầu tiên kể từ mùa hè 2001, sau 22 năm, một đội vô địch Serie A không phải là Juve, Milan hay Inter. Đó là Napoli, và vô địch một cách áp đảo, trước 5 vòng đấu.
Juve được tạm trả lại 15 điểm trên bảng xếp hạng Serie A. Nếu phiên điều trần vụ bê bối Prisma diễn ra trong vài ngày tới cho kết quả khác, Juve sẽ lại bị trừ 15 điểm và không được dự Champions League mùa tới.
Lần gần đây nhất, một đội Italy vô địch Champions League là Inter vào hè 2010. Bóng đá Italy kể từ sau đó không còn sự cạnh tranh sôi nổi nữa khi Silvio Berlusconi bán AC Milan, Massimo Moratti bán Inter, và Juve dưới tay thế hệ mới nhà Agnelli không còn hứng thú với bóng đá như trước.
Nhà quý tộc Agnelli và Juve độc tôn
Cuốn sách “How Soccer Explains the World” của tác giả Franklin Foer phân tích rất hay về Juve và Milan đi theo hai con đường khác nhau để tới thành công. Chúng bộc lộ những khác biệt quan trọng giữa chủ sở hữu của chúng, đại diện của hai phong cách đầu sỏ chính trị khác nhau.
Gianni Agnelli nói chuyện với cầu thủ trẻ Fabio Capello vào năm 1972.
Juve là món đồ chơi của gia đình Agnelli, chủ sở hữu của Fiat và chiếm tỷ lệ đáng kể trong thị trường chứng khoán Milan. Mặc dù gia tộc Agnelli là những nhà công nghiệp, ở đỉnh cao quyền lực, họ cư xử giống như những gia đình địa chủ ở Trung Mỹ, ít quảng bá ảnh hưởng của mình, thích ẩn sau bức màn, lặng lẽ kiểm soát các chính trị gia phục vụ đế chế kinh doanh của họ.
Các chính trị gia sống nhờ hối lộ từ các nhà công nghiệp, và các nhà công nghiệp sống nhờ các hợp đồng nhà nước mà họ nhận từ giới chính trị gia. Chỉ với những cuộc điều tra chống tham nhũng “bàn tay sạch” vào đầu những năm 1990, và bản cáo trạng của hàng trăm chính trị gia, hệ thống này mới bị lật đổ.
Nhân vật đứng đầu gia tộc Agnelli là Gianni Agnelli, một tay chơi bảnh bao hàng đầu châu Âu, từng cặp kè với Jackie Kennedy và Rita Hayworth. Trong khi Berlusconi cố gắng tạo ra hình ảnh nhân vật dân túy, Agnelli thích là một nhân vật quý tộc hơn.
Bởi nhà Agnelli không quảng cáo sự giàu có và quyền lực, nên rất dễ đánh giá thấp họ. Theo một tính toán, vào đầu những năm 1990, Agnelli kiểm soát các doanh nghiệp ngân hàng, bảo hiểm, hóa chất, dệt may, vũ khí, dịch vụ tài chính, xi măng và xuất bản với tổng giá trị thị trường khoảng 60 tỷ USD. Tức là khoảng 1/3 toàn bộ vốn hóa của thị trường chứng khoán Milan. Họ kiểm soát đế chế xuất bản Rizzoli và các tờ báo quan trọng, bao gồm Corriere della Sera, một dạng như New York Times ở Italy.
Sẽ thật kỳ lạ nếu số tiền và tầm ảnh hưởng lớn như vậy không mua được sức mạnh to lớn. Một câu nói đùa bên trong sân khấu chính trị Italy, vai trò của Thủ tướng là đánh bóng tay nắm cửa cho Gianni Agnelli. Sự ảnh hưởng này nghiễm nhiên lan sang bóng đá, vốn đã từ lâu không chỉ được coi là môn thể thao thuần túy, mà là một công cụ chính trị, trên bán đảo hình chiếc ủng. Kể từ năm 1930, khi Juve trở thành chế độ quân chủ độc tôn của bóng đá Italy, cho đến bây giờ.
Berlusconi dân túy và Moratti trọc phú
Berlusconi hào hoa bước vào khiến Serie A bớt già cỗi. Trong vòng hai thập kỷ, ông xây dựng đế chế khổng lồ của riêng mình, từ bất động sản, mở rộng sang truyền hình, báo chí, quảng cáo và bảo hiểm.
8 năm sau khi mua Milan vào năm 1986, cùng nó thành công trên khắp mọi loại sân cỏ, Berlusconi bước lên vị trí quyền lực hàng đầu Thủ tướng. Tổng cộng, ông có ba thời kỳ ngồi ghế Thủ tướng.
Berlusconi ưa đến sân tập Milanello bằng trực thăng, giới thiệu các cầu thủ mới với nhạc nền “Ride of the Valkyries” của nhà soạn nhạc Wagner.
Giữa Agnelli và Berlusconi là cha con nhà Moratti. Nhà công nghiệp hóa dầu Angelo Moratti năm 1962 mới thành lập đế chế Saras, nhưng ông sở hữu Inter từ năm 1955, biến đội bóng này thành “Il Grande Inter” vào thập niên 1960.
Năm 1995, con trai ông là Massimo Moratti trở lại Inter, với bề mặt là khôi phục niềm tự hào cũ của cha mình. Nhưng bên trong là muốn cạnh tranh với Agnelli và Berlusconi để trở thành “đại nhân vật” ở Italy. Moratti không thành công, làm sao đọ sức lại với Agnelli nắm gốc rễ giới chính trị gia, cũng như ông trùm dân túy nắm đa phần công cụ phát ngôn trong xã hội.
Trong hơn 10 năm, Moratti vung tiền cá nhân đến 1,5 tỷ euro để mua và trả lương cho các cầu thủ ngôi sao hàng đầu. Moratti thua một phần do kém về quyền lực mềm so với hai ông trùm kia. Một phần lớn hơn là do quản lý yếu kém và thiếu kiên nhẫn. Các cầu thủ Inter mua về, từ Bergkamp, Roberto Carlos, Ronaldo, Pirlo… đều thi đấu hay hơn khi rời khỏi Inter.
Không còn các ông trùm, bóng đá Italy mất đi vẻ đáng sợ
Inter đối với Moratti đúng là một trò chơi. Đến khi bóng đá kiếm được nhiều tiền hơn bao giờ hết thì Moratti lại buông tay. Tháng 11/2013, ông bán 70% cổ phần cho International Sports Capital của doanh nhân người Indonesia Erick Thohir.
Moratti và các ngôi sao đắt giá của ông Ronaldo, Vieri.
Tháng 6/2016, ông bán nốt phần còn lại để chỉ lấy về vỏn vẹn 60 triệu euro. Cổ đông lớn nhất của Inter hiện giờ là tập đoàn Trung Quốc Suning Holdings không có “vốn liếng mềm” gì hết về bóng đá.
Milan giờ thuộc quyền sở hữu của RedBird Capital Partners, một quỹ đầu tư thành lập năm 2014 với vốn góp từ các gia đình giàu có giấu mặt. Trong danh mục đầu tư của quỹ này có Fenway Sports Group, chủ sở hữu của các đội thể thao Boston Red Sox, Liverpool FC, Pittsburgh Penguins.
Juve vẫn thuộc về gia đình Agnelli, một gia đình rất giàu có, thế lực nhưng mắc phải lời nguyền nào đó về người kế thừa, như gia tộc Kennedy ở nước Mỹ. Con trai duy nhất của Gianni Agnelli là Edoardo tự tử dưới gầm cầu ở New York. Em trai Gianni là Giorgio cũng chết sớm cùng với căn bệnh tâm thần.
Một em trai nữa của Gianni là Umberto có hai con trai là Giovanni và Andrea. Giovanni được thiết kế để nắm gia tộc thay cho ông bác Gianni, nhưng bị ung thư, qua đời vào năm 1997 ở tuổi 33. Người còn sót lại trong gia tộc là Andrea làm chủ tịch Juve từ năm 2010 đến tháng 11/2022 nhưng không có năng lực tốt.
Giữ vai trò chính hiện thời trong gia tộc Agnelli là John Elkann, cháu ngoại của Gianni, không mấy hứng thú với bóng đá. Juve mấy năm nay trôi ngày càng xa đỉnh cao vì họ thậm chí còn không tuyển được nổi một giám đốc thể thao tốt, để quán xuyến nhân sự và thực hiện các thương vụ mua bán cầu thủ hợp lý.
Bóng đá Italy qua các hình tượng Agnelli, Berlusconi, Moratti luôn có nhiều tranh cãi, mưu mô, thủ đoạn, mặt tối, nhưng dù thế nào cũng luôn khiến châu Âu phải nể sợ. Lớp ông trùm này qua đi, các đội bóng thay chủ sở hữu, đổi sang phương thức hoạt động khác, họ mất đi vẻ đáng sợ vốn có.
