Liệu Ngoại hạng Anh có tạo nên sự khác biệt tại Champions League?

Liverpool và Man City là hai đội bóng đại diện cho nước Anh tham dự vào vòng tứ kết cúp C1 năm nay. Cũng như Man City, Liverpool đang thể hiện một phong độ khá tốt tại giải đấu quốc nội. Mới đây nhất, tại vòng 31 ngoại hạng Anh, Liverpool đã có màn vùi dập Watford với tỷ số 5 – 0 nhờ màn toả sáng của tân binh, Salad khi anh đã có một cú Pocker vào lưới đội chủ sân Vicarage Road. Trước khi lễ bốc thăm vòng tứ kết diễn ra, người Anh đang hy vọng hai đội bóng của họ sẽ không gặp nhau quá sớm. Tuy nhiên, thay vì phải gặp những AS Roma hay Sevilla, những đối thủ được đánh giá thấp nhất tại vòng 1/8, lá thăm may rủi đã khiến 02 đội bóng này phải chạm trán nhau để giành một suất tham dự vòng bán kết. Người Anh buồn với kết quả bốc thăm, thế nhưng họ lại vui vì chắc chắn sẽ có một đại diện của nước Anh lọt vào vòng bán kết, đó là cơ sở để họ tiếp tục nuôi dưỡng giấc mơ về việc lần đầu tiên sau 06 năm một đội bóng anh sẽ có cơ hội góp mặt trong trận chung kết và cạnh tranh cho chức vô địch giải đấu danh giá nhất châu lục, đó đồng thời là lời khẳng định cho vị thể của một giải đấu được xem là hấp dẫn nhất hành tinh.

Để đánh giá về thực lực và khả năng đoạt được Champion League mùa giải năm nay của Liverpool và Man City, chúng ta hãy đi ngược dòng lịch sử để xem vị thế của bóng đá Anh đã thay đổi như thế nào trong những năm qua. Chúng ta hãy lấy mốc từ mùa bóng 2004 – 2005 (mùa mà Liverpool đã lên ngôi vô địch sau chiến thắng đầy nghẹt thở trước AC Milan) để tiến hành đánh giá. Có thể phân chia thời kỳ này thành 02 giai đoạn: giai đoạn 1 bắt đầu từ mùa bóng 2004 – 2005 đến mùa bóng 2011 – 2012; giai đoạn 2 bắt đầu từ mùa 2012 – 2013 cho đến trước mùa giải 2017 – 2018.

Giai đoạn 1 có thể được xem là giai đoạn thịnh vượng của bóng đá Anh tại Champion League khi các đội bóng của họ luôn thể hiện được tham vọng và thực lực của mình khi tham dự, cùng với sự lên ngôi của giải đấu quốc nội, các đội bóng hàng đầu của họ càng có cơ sở để chiêu mộ được các cầu thủ xuất sắc đến từ khắp nơi trên thế giới. Chất lượng cầu thủ đi lên đồng nghĩa với thành tích thi đấu ngày càng được cải thiện rõ rệt. Minh chứng rõ nhất chính là thành tích mà các đội bóng Anh đoạt được trong giai đoạn này. Họ có đại diện tham dự 7/8 trận chung kết, giành được 03 Champion League (Liverpool mùa 2004 – 2005; MU mùa 2007 – 2008 và Chelsea mùa 2011 – 2012), trải qua 05 mùa bóng mà có ít nhất 02 đại diện vào vòng bán kết, trong đó đỉnh cao nhất là quãng thời gian từ mùa bóng 2006 – 2007 đến mùa 2008 – 2009, 03 mùa liên tiếp mà các đội bóng Anh có đến 03 đại diện lọt vào vòng bán kết Champion League.

Bước sang giai đoạn 2, giai đoạn này đánh dấu sự thoái trào của bóng đá Anh tại đấu trường C1 khi không có bất kỳ đội bóng nào đủ khả năng để đi tới trận đấu cuối cùng. Các đội bóng đến từ Premier League tỏ ra quá lép vế so với các đại diện đến từ La Liga và Bundesliga, lần lượt những Barcelona, Real Madrid hay Bayer Munich thay nhau đứng trên đỉnh cao nhất của đấu trường danh giá cấp châu lục. Thành tích cao nhất của bóng đá Anh trong giai đoạn này là có 01 đại diện lọt tới vòng bán kết trong 2/5 mùa bóng, đó là các trường hợp của Chelsea mùa 2013 – 2014 và Man City mùa 2015 – 2016, tuy nhiên cả 02 đội bóng này sau đó đã bị loại và không thể đi tới trận chung kết. Nếu so sánh với giai đoạn 1 thì thành tích thi đấu của các đội bóng Anh tại Champion League trong giai đoạn 2 là hết sức tệ hại, nó đánh dấu sự đi xuống về mặt chất lượng của các đội bóng đến từ một giải đấu vẫn được giới truyền thông ca ngợi là giải đấu hấp dẫn nhất hành tinh.

Vậy, mùa bóng này, Man City và Liverpool có cơ sở gì để giúp bóng đá Anh trở lại ánh hào quang trong quá khứ?

Yếu tố đầu tiên chúng ta đề cập đến chính là chất lượng và chiều sâu của đội hình. Đây là yếu tố quan trọng nhất để làm nên thành công cho cả một mùa giải. Man Cty và Liverpool đều là những câu lạc bộ lớn, giàu tham vọng, do đó việc câu lạc bộ tham dự trên nhiều đấu trường dẫn đến chấn thương của các cầu thủ là điều khó tránh khỏi. Đội hình có chất lượng và chiều sâu tạo điều kiện cho các huấn luyện viên có thể dễ dàng thực hiện chính sách xoay vòng, qua đó vừa giúp câu lac bộ đạt được thành tích và giữ được phong độ cho các cầu thủ để phục vụ cho những trận đấu quan trọng. Về mặt này, Man City và Liverpool đều có những lợi thế cho riêng mình, tuy nhiên nếu đặt lên bàn cân để so sánh với những đội có khả năng lọt vào vòng bán kết như Barcelona, Real Madrid hay Bayern Munich thì chỉ Man City của Pep mới có thể được sánh ngang hàng với những đội bóng kia. Tất nhiên, cũng không thể xem thường Liverpool, đội đã lọt tới tứ kết Champion League mùa này đồng thời đang sở hữu Mohamed Salad, người đang tràn trề cơ hội sở hữu danh hiệu chiếc giày vàng châu âu sau khi mùa bóng này kết thúc.

Về những nhân tố có khả năng định đoạt trận đấu: Real Madrid có Ronaldo, Barcelona có Messi, Bayer Munich có Robert Lewandowski thì Liverpool có Salad, Man City có Kevin De Bruyne, những cầu thủ có khả năng định đoạt trận đấu. Điều này đã được minh chứng cụ thể bằng những trận đấu đã qua thuộc Champion League. Khi những Kevin De Bruyne hay Salad đạt được điểm rơi phong độ, bóng đá Anh hoàn toàn có thể làm nên một cuộc lật đổ ngoạn mục tại Champion League năm nay.  

Về bản lĩnh trận mạc, Man City là đại gia mới nổi của bóng đá Anh trong những năm gần đây. Theo số liệu thống kê, đây mới chỉ là mùa thứ 7, Man City góp mặt tại sân chơi danh giá nhất châu lục. Thành tích tốt nhất của Man City là lọt tới vòng bán kết mùa giải 2015 – 2016. Rõ ràng Man City vẫn chỉ là lính mới khi đặt cạnh những Real Madrid, Barcelona hay Bayern Munich. Liverpool thậm chí còn tệ hơn, họ mới chỉ trở lại sân chơi này sau 02 mùa vắng mặt, đây là trận tứ kết đầu tiên mà Liverpool góp mặt sau năm. Mặc dù là một câu lạc bộ có lịch sử lâu đời và giàu truyền thống tại Anh, tuy nhiên trong những năm qua Liverpool đã sa sút không phanh, họ thường xuyên vắng mặt tại giải đấu cao nhất của châu lục, chính vì vậy kinh nghiệm trận mạc là một thứ mà Liverpool không dễ lấy lại được trong một sớm, một chiều. May cho Man City và Liverpool là họ đang được dẫn dắt bới những huấn luyện viên tài năng, nhiệt huyết, giàu kinh nghiệm, họ chính là sự bổ sung tuyệt vời giúp Man City và Liverpool có thể thắp sáng lại hy vọng vô địch Champion League mùa này.

Sự ổn định về mặt phong độ: Giống như những Real Madrid, Barcelona hay Bayer Munich, các đội bóng đến từ nước Anh cũng có phong độ khá ổn định trong thời gian qua. Trong 08 trận đã đấu, Liverpool thắng 04, hòa 04, còn Man City thắng 06, thua 02. 02 trận thua của Man City chỉ diễn ra khi kết cục đã an bài. Việc giữ được phong độ thi đấu khá tốt trên sân nhà lẫn sân khách sẽ giúp các đại diện của Anh đạt được những thành công ngoài mong đợi tại Champion League năm nay.

Về mục tiêu của mùa giải và số lượng giải đấu còn tham dự: Ở phương diện này, các đại diện đến từ nước Anh có nhiều lợi thế hơn so với các đại diện đến từ Bundesliga và La Liga. Ở các giải đấu quốc nội, Man City sau khi đã giành chức vô địch League cup và bị loại ở cúp FA, họ chỉ còn tham dự 01 đấu trường duy nhất là Premier League. Tại Premier League, chức vô địch dường như đã chắc chắn nằm trong tay họ, khoảng cách 16 điểm so với đội xếp thứ 2 khi mùa giải chỉ còn 08 vòng đấu giúp họ có thể toàn tâm toàn ý cho mặt trận Champion League. Liverpool cũng vậy, họ đã bị loại khỏi tất cả các giải đấu cúp quốc nội, mục tiêu duy nhất của họ lúc này là duy trì 01 vị trí trong top 4 để dự Champion League mùa sau. Lúc này họ đang xếp thứ 3 khi giành được 63 điểm sau 31 vòng đấu, thua đội đứng thứ 2 02 điểm, hơn đội đứng thứ 4 02 điểm, đội đứng thứ năm 7 điểm nhưng thi đấu nhiều hơn các đội trên 01 trận. Cùng với phong độ đang vào phom, cách biệt 7 điểm so với đội đang xếp thứ 5 là cách biệt khá an toàn, giúp họ có cơ sở để dồn toàn bộ lực lượng vào Champion League. Còn với Barcelona, họ còn phải tham dự trận chung kết cúp nhà vua với Sevilla, tại La Liga họ đang tạo cách biệt 11 điểm so với Atletico Madrid, tuy nhiên cách biệt này chưa phải là quá an toàn khi mùa giải còn tới 09 vòng đấu. Bayer Munich thì xem như đã vô địch Bundesliga, nhưng họ vẫn còn mục tiêu ở cúp quốc gia Đức. Đội bóng còn lại là Real Madrid, mặc dù gần như đã hết hy vọng cạnh tranh cho chức vô địch, tuy nhiên với vị thế của một đôi bóng lớn và việc đang xếp sau đối thủ kình địch cùng thành phố Atletico Madrid, đoàn quân của huấn luyện viên Zidane cũng sẽ dồn sức cho mặt trận La Liga bên cạnh mặt trận Champion League. Như vậy, việc gần như chỉ còn duy nhất một mục tiêu phấn đấu sẽ giúp các đại diện đến từ xử sở sương mù chiếm rất nhiều lợi thế trên hành trình tiến tới chức vô địch.          

Về khả năng ghi bàn: Trước khi loạt trận tứ kết diễn ra, Liverpool đang là đội sở hữu hàng công mạnh nhất khi ghi đến 28 bàn/8 trận vào lưới đối thủ; thành tích này vượt qua cả Real Madrid 22 bàn, Bayer Munich 24 bàn, Barcelona 13 bàn. Man City mặc dù kém hơn Liverpool nhưng cũng đã kịp nã vào lưới đối phương 19 lần. Điều đáng nói là nhiệm vụ ghi bàn không tập trung vào một cá nhân nhất định, mà nó được chia đều cho tất cả các tuyến. Đây chính là vũ khí nguy hiểm của các đội bóng Anh khi phải đối đầu với các đội mạnh khác tại các vòng đấu kế tiếp. 

Về khả năng phòng ngự: So với những Barcelona, Real Madrid hay Bayer Munich, thì danh tiếng của những cầu thủ đứng trong hàng phòng ngự của Man City hay Liverpool có thể không bằng, nhưng vào thời điểm hiện tại, chất lượng và phong độ của họ cũng không hề kém cạnh so với những người đồng nghiệp bên kia chiến tuyến. Để đánh giá chất lượng hàng phòng ngự của các đội bóng Anh so với các đội bóng hàng đầu châu âu, chúng ta hãy xem xét trên các phương diện sau:

Đầu tiên chúng ta phải đề cập đến số lượng bàn thua và tỷ lệ bàn thua mỗi trận của các đội bóng hàng đầu châu âu và các đại diện đến từ nước Anh sau vòng 1/8.

Đối với các đội bóng hàng đầu châu âu:

Về mặt này, chúng ta có thể nhận thấy, chỉ Barcelona là nhỉnh hơn so với các đại diện đến từ nước Anh, thậm chí khả năng phòng thủ của họ còn vượt trội so với nhà đương kim vô địch, Real Madrid.

Một yếu tố nữa chúng ta phải xem xét để đánh giá chính xác chất lượng hàng phòng ngự đó là những trở ngại mà các đội bóng này đã vượt qua trên hành trình tiến vào vòng tứ kết:

Real Madrid là đội có tỷ lệ bàn thua cao nhất trong số 05 đội bóng trên, tuy nhiên chưa chắc hàng phòng ngự của họ đã yếu. Vì trong số 08 trận đấu đã qua, họ đã có đến 06 trận gặp phải các đội bóng mạnh đến từ 05 giải vố địch quốc gia hàng đầu châu âu là Dortmund (Bundesliga), Tottenham (Premier League) và PSG (Ligue I). Đối lập với Real là Barcelona, họ là đội có tỷ lệ bàn thua thấp nhất mặc dù họ đã từng chạm trán Juventus (Seria) và Chelsea ((Premier League). Man City, Liverpool và Bayer Munich dù có tỷ lệ bàn thua thấp hơn Real, tuy nhiên con đường mà họ đã trải qua tương đối bằng phẳng khi chỉ có 02 trận chạm trán với các đối thủ khó nhằn, lần lượt những Bayer Munich, Man City, Liverpool chỉ phải gặp PSG, Napoli, Sevilla.

Như vậy, nếu xem xét 1 cách tổng hợp cả 02 yếu tố trên, chúng ta có thể nhận thấy khả năng phòng ngự của 02 đại diện đến từ La Liga có vẻ nhỉnh hơn một ít. Vẫn biết khả năng phòng ngự sẽ có vai trò quyết định trong hành trình lên ngôi vô địch của mọi đội bóng, tuy nhiên, bóng đá là môn thể thao chứa đựng nhiều yếu tố bất ngờ. Nếu chơi đúng với phong độ như trong thời gian qua, những Liverpool hay Man City hoàn toàn có thể tự tin về khả năng vượt qua tất cả những chướng ngại để hướng tới chức vô địch. 

Về chất lượng lối chơi và sự linh hoạt trong việc thay đổi chiến thuật: Klopp và Pep có một điểm chung là luôn đề cao thứ bóng đá tấn công, tuy nhiên phong cách huấn luyện của hai ông là hoàn toàn khác biệt. Liverpool dưới thời Klopp luôn trình diễn một thứ bóng đá mê hoặc, rực lửa, trong mỗi trận đấu ông thường chỉ đạo cho các cầu thủ của mình dùng lối đá Pressing để tấn công vỗ mặt đối thủ. Lối đá này như là một con dao hai lưỡi, nó có thể giúp Klopp thành công nhưng cũng khiến đội bóng của ông phải nhận lấy những thất bại. Bao năm qua, hàng phòng ngự luôn là vấn đề làm ông đau đầu nhất. Tuy nhiên, mùa giải này lại khác, sự xuất hiện của trung vệ người Hà Lan, Van Dijk đã giúp ông có thể an tâm hơn về nơi hậu tuyến của đội bóng. Pep Guardiola lại khác, bên cạnh sự đẹp mắt, uyển chuyển về lối chơi, Pep cũng luôn đề cao sự chắc chắn nơi hàng phòng ngự. Ở ông là sự kết hợp của lối đá ban bật nhuần nhuyễn xen lẫn với yếu tố tốc độ, tấn công biên kết hợp với tấn công trung lộ. Từ Barcelona cho đến Bayer Munich và bây giờ là Man City, bên cạnh việc sở hữu những dàn tấn công siêu khủng, ông cũng đã xây dựng cho mình một hệ thống phòng ngự chắc chắn. Hãy nhìn những Pique, Busquet, Hummels, Vidal… trong quá khứ và Fernandinho, Otamendi, Stones…hiện tại để cho thấy dù ở bất cứ khi nào Pep cũng luôn đề cao sự cân bằng giữa các tuyến. Những thắng lợi mà đoàn quân của Pep giành được tại đấu trường ngoại hạng Anh cũng như Champion League đã cho thấy lối chơi mà Pep áp dụng đã phát huy hiệu quả như thế nào. Bên cạnh việc đảm bảo và duy trì chất lượng và hiệu quả trong lối chơi, tư duy chiến thuật cùng khả năng đọc trấn đấu tốt sẽ giúp các đại diện đến từ ngoại hạng Anh có thể so kè với Real Madrid của Zidane, Bayer Munich của Jupp Heynckes hay Barcelona của Ernesto Valverde.

Nói tóm lại, cả Man City và Liverpool đều có khả năng tạo nên bất ngờ tại Champion League mùa này. Kinh nghiệm được đúc kết cùng với sự hoàn thiện dần của lối chơi, bản lĩnh trận mạc sẽ giúp đại diện đến từ Premier League lật đổ được sự thống trị của các đại diện đến từ Bundesliga hay La Liga trong nhiều năm qua.

(Bạn đọc: Đức Tuấn)