Chân dung 

Mang dòng máu nửa Ukraina, nửa Nga. Oleg Salenko kế thừa những phẩm chất tinh túy nhất bóng đá Liên Xô từng có. Lớn lên và phát triển trong màu áo Dynamo Kyiv, Salenko sớm khẳng định mình là một trong những tài năng trẻ triển vọng nhất bóng đá Nga thời bấy giờ.

Ở World Cup U20 năm 1989 được tổ chức ở Ả Rập Xê Út, Salenko khiến thế giới phải chú ý đến mình khi ghi 5 bàn trong 4 trận và giành danh hiệu Golden Boot của giải đấu. Trong sự nghiệp của mình, tiền đạo người Nga từng thi đấu ở Tây Ban Nha, Scotland, Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Lan.

Thật khó để tin, nhưng trận đấu mà Salenko thiết lập kỷ lục ghi 5 bàn trong một trận đấu cũng là lần cuối cùng anh ra sân trong màu áo ĐTQG. Sau World Cup 1994, Salenko không còn nằm trong kế hoạch của HLV mới. Những chấn thương dai dẳng chính là điều khiến anh không thể tìm đường trở lại khoác áo đội tuyển.

Kỷ lục ghi 5 bàn/trận đấu

Ở World Cup 1994, Nga nằm chung bảng với Brazil, Thụy Điển và Cameroon. Ở kỳ World Cup này, 4 đội đứng thứ 3 có thành tích tốt nhất sẽ lọt vào vòng 1/16 nên dù thất bại nặng nề ở 2 trận ra quân trước Thụy Điển và Brazil, Nga vẫn có quyền hy vọng ở lượt trận cuối gặp Cameroon.

Phút thứ 16, Salenko có pha dứt điểm xâu kim thủ môn Jacques Songo’o bên phía Cameroon sau một tình huống hỗn loạn trong vòng cấm để mang về lợi thế dẫn bàn cho Nga.

“Chính bàn thắng đầu tiên đã khiến tôi và cả đội chơi thoái mái hơn. Ở những thời khắc đối mặt Songo’o sau đó, tôi có cảm giác có thể đánh bại anh ta bằng bất kỳ cách nào,” Salenko nhớ lại. 

Tiếp nối đà hưng phấn. Phút thứ 41, Salenko đệm bóng dễ dàng để gia tăng cách biệt sau một tình huống phá bẫy việt vị khôn khéo của hàng tấn công Nga. Một phút trước khi hiệp 1 kết thúc, cầu thủ mang áo số 9 hoàn tất cú hattrick trên chấm phạt 11m sau khi tiền vệ Tsymbalar bị hậu vệ Cameroon phạm lỗi trong vòng cấm.

“Tôi không hề nghĩ đến việc mình sẽ lập được kỷ lục gì đó trong suốt trận đấu. Trên khán đài, tôi nghe phong thanh giọng đọc của BLV nói về mình. Nhưng vì họ nói bằng tiếng Anh và tôi đang tập trung vào trận đấu nên thực sự tôi không biết mình sắp tạo nên một điều tuyệt diệu.”

Khi hiệp 2 trôi qua được 17 phút, pha căng ngang thuận lợi của Omari Tetradze tạo điều kiện cho Salenko hoàn thành cú poker khi trận đấu vừa trôi qua phút 60. Lúc này, thành tích 4 bàn/trận của anh đã đứng ngang hàng với những huyền thoại khác như Leonidas, Sandor Kocsis, Just Fontaine hay Eusebio.

Với việc bị dẫn sâu và phải lao lên tìm bàn gỡ. Cameroon càng đá càng để lộ ra khoảng trống. Bàn thắng thứ 5 của Salenko đến tất yếu sau một tình huống phản công dễ dàng từ phía Nga. Màn hình trung tâm SVĐ ngay lập tức hiện lên 3 con chữ “World Cup record” để thông báo rằng một kỷ lục World Cup mới đã được thiết lập. Trong những phút cuối trận, Salenko hoàn tất một ngày thi đấu trong mơ với pha kiến tạo cho Leningard ghi bàn ấn định tỉ số trận đấu.

“Tôi bị dẫn đi kiểm tra doping ngay sau đó vì họ nghi ngờ tôi dùng thuốc. Sau 1 tiếng rưỡi đồng hồ thử mẫu nghiệm, tôi nhận được kết quả âm tính. Ngay ngày hôm sau, tên tuổi của tôi đã lên khắp các mặt báo. Kỷ lục này không chỉ dành cho tôi, mà nó còn dành cho cả dân tộc Nga.”

Dù thắng đến 6-1 nhưng việc phải nhận hiệu số âm quá lớn từ 2 trận đấu gặp Brazil và Thụy Điển khiến Nga cay đắng rời giải đấu. Nga không thể đi tiếp nhưng kỷ lục ghi 5 bàn/trận của Salenko vẫn đi mãi với thời gian qua những chương kỷ lục vĩ đại nhất mọi kỳ World Cup.