Trưởng thành từ lò đào tạo của Trường Năng khiếu TDTT TP HCM, cậu bé tròn trĩnh Xuân Trúc đến với bóng đá vì quá đam mê. Xuân Trúc quyết tâm đi thi tuyển, dù gia đình chẳng ai làm thể thao. Nhớ lại những ngày ấy, HLV với biệt danh Doraemon (mèo máy mũm mĩm Nhật Bản trong bộ truyện tranh trùng tên) vẫn còn bồi hồi: "Khi còn nhỏ, tôi phải ngồi tòn ten trên cái sườn trước xe đạp của ông chú đi lên sân Thống Nhất. Tôi phải lót dép, rồi lót tờ báo lên để ngồi xem. Nhiều khi hứng khởi quá, tôi còn chui xuống hầm để có thể chạm vào người các cầu thủ thần tượng."
Đam mê kéo Xuân Trúc đến với bóng đá và lại được vào khóa 6 trường năng khiếu (1989-1992) với những cái tên đình đám sau này như Đỗ Khải, Hà Kiên Hùng, Nguyễn Phúc Nguyên Chương hay Trương Tấn Hải, Thành Trung. Sau khi tốt nghiệp, cả khóa được chuyển giao cho đội bóng Hải quan - điều mà trong mơ, chàng trai sinh năm 1974 khi ấy cũng không nghĩ đến.
Ngày ấy, cái dáng tròn tròn, lối chơi lăn xả của chàng hậu vệ phải luôn được người hâm mộ nhắc đến. Mỗi khi anh ra sân, cả một góc khán đài đều hô vang: "Doraemon, Doraemon!". Để có được sự yêu mến này, theo Xuân Trúc, chính là nhờ ngay khi lần đầu ra sân, một khán giả lớn tuổi đã dặn dò anh: "Chơi sao chơi, sau lưng con là những người hâm mộ vì con và vì đội bóng mà đến sân."
Có lẽ vì vậy mà hơn 10 năm thi đấu, Xuân Trúc không hề vướng nghi án tiêu cực nào. Đến năm 2002, cũng chỉ vì quá máu lửa, anh đã tấn công tiền vệ Vitaly của Đồng Tháp và nhận án kỷ luật từ LĐBĐ Việt Nam, phải chia tay sân cỏ trong nghẹn ngào.
Xuân Trúc chỉ đạo học trò ở Giải U17 quốc gia 2017.
Nhận nhiệm vụ ở Văn phòng Cục Hải quan TP HCM, Xuân Trúc từ chối sự ưu ái của lãnh đạo khi tiến cử anh vào những vị trí thuận lợi. Anh chỉ xin được ở lại văn phòng cục để tiện gần gũi các bạn bóng đá của mình.
Năm 2007, trong nỗi nhớ da diết trái bóng, Xuân Trúc xin đi học bằng C HLV do LĐBĐ châu Á tổ chức. Đến năm 2010, khi đưa đón người cháu của mình tập luyện ở đội U13 TP HCM, anh đến LĐBĐ TP HCM để xin được giúp một tay cho bóng đá trẻ TP. Đề nghị này cũng được lãnh đạo Cục Hải quan TP HCM giúp sức khi đơn vị tạo điều kiện tối đa cho chàng hậu vệ phải xông xáo ngày nào có cơ hội quay lại trái bóng tròn trong cương vị mới.
Hoàn tất khóa học bằng B HLV sau đó, Xuân Trúc được chọn làm trợ lý cho các lứa bóng đá trẻ TP HCM. Anh bộc bạch: "Điều đáng tiếc nhất của tôi là vốn ngoại ngữ mình khá yếu nên chưa tận dụng hết được cơ hội học tập, trao đổi với các chuyên gia bóng đá đến từ Lyon - Pháp. Do vậy, tôi luôn động viên học trò mình phải học tập không chỉ về chuyên môn mà cả ngoại ngữ nữa. Bóng đá thời toàn cầu hóa cần và có nhiều cơ hội giao lưu."
Đầu năm 2017, HLV Nguyễn Văn Long được chuyển lên nắm U21 TP.HCM, Xuân Trúc được tin tưởng giao cho đội U17. Anh lập tức truyền lửa đến từng học trò với lời căn dặn: "Các bạn còn trẻ, khi tập luyện thì phải quyết tâm trở thành cầu thủ, chứ không nên nghĩ mình sẽ trở thành cầu thủ." Có lẽ vì vậy mà chiếc HCĐ cùng giải thưởng phong cách vừa rồi ở Giải U17 VĐQG chính là lời động viên lớn nhất dành cho thầy trò Xuân Trúc…
Ngồi lặng sau trận đấu bán kết khi phải thua chỉ vì thiếu chút kinh nghiệm, sự xúc động vẫn còn trên gương mặt của "vua hài" đội Hải quan ngày nào. Anh thổ lộ: "Những thất bại, những cú vấp ngã của tôi sẽ là những bài học để giúp học trò trưởng thành hơn, mạnh mẽ hơn và khao khát thành công hơn."
* Bài và ảnh: Quang Liêm
